Η María Eva Duarte γεννήθηκε στο αγροτικό χωριό Λος Τόλδος, στην Πάμπα της Αργεντινής το 1919
Ήταν η νεότερη από τα 5 εξώγαμα παιδιά της πάμφτωχης Ινδιάνας Χουάνα Ιμπαργκούρεν και του γαιοκτήμονα Χουάν Ντουάρτε με καταγωγή από την χώρα των Βάσκων και Γαλλικές ρίζες. Οι γονείς της δεν παντρεύτηκαν ποτέ γιατί ο Ντουάρτε ήταν ήδη παντρεμένος. Φαίνεται πως οι πολλαπλές οικογένειες δεν ήταν κάτι ιδιαίτερα σπάνιο για τις αγροτικές περιοχές. Οι εξαθλιωμένοι χωρικοί έκαναν “τα στραβά μάτια” στα εξώγαμα των κοριτσιών τους. Τα οποία έτσι και αλλιώς δεν περίμεναν καμία καλύτερη τύχη. Τουλάχιστον δεν θα πέθαιναν της πείνας.
Ο Ντουάρτε εγκατέλειψε την δεύτερη οικογένεια
Χωρίς οικονομική βοήθεια από πουθενά, αλλά ούτε και την κοινωνική προστασία του πατέρα, η Χουάνα και τα παιδιά της έζησαν όχι μόνο μέσα σε απερίγραπτη φτώχια. Αλλά και στη περιφρόνηση και τον χλευασμό των συχωριανών τους. Οι στερήσεις, η απόρριψη, οι κοροϊδίες, η περιθωριοποίηση, υπήρξαν τραύματα που ποτέ δεν γιατρεύτηκαν από την ψυχή της Εύας. Συγχρόνως όμως ατσάλωναν την θέληση της να αλλάξει το μέλλον της πάση θυσία.
Σε ηλικία 15 χρονών έφυγε με 37χρονο τραγουδιστή
Σε ηλικία 15 χρονών έφυγε με τον 37χρονο τραγουδιστή του τάνγκο Αγκουστίν Μαγκάλδι και κατέληξε στο Μπουένος Άιρες. Άγνωστη και μόνη σε μια μεγάλη πόλη, δεν είχε και πολλές επιλογές. Με την βοήθεια πλούσιων εραστών της ακολούθησε για λίγο το επάγγελμα του μοντέλου. Τα καλλίγραμμα πόδια της, το γλυκό χαμόγελό της και η φρεσκάδα της ηλικίας της, θεωρήθηκαν τα βασικά της προσόντα. Είχε πολύ μελωδική φωνή και δούλεψε αρκετά ως τραγουδίστρια στο ραδιόφωνο. Επεδίωξε να γίνει και θεατρική ηθοποιός χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Οι κοινωνικές της συναναστροφές όμως ήταν αναντίστοιχες της θέσης της. Μέσω των φίλων της είχε διεισδύσει στους υψηλούς κύκλους.
Η συνάντηση με τον Juan Domingo Perón
Το 1944, με αφορμή τον σεισμό στο Σαν Χουάν που άφησε πίσω του 10.000 νεκρούς, και ανυπολόγιστες καταστροφές διοργανώθηκε μία φιλανθρωπική εκδήλωση, σε ανώτατους αριστοκρατικούς και πολιτικούς κύκλους. Εκεί η 24χρονη Εύα γνώρισε τον 48χρονο χήρο συνταγματάρχη Juan Domingo Perón. Γραμματέα του εργατικού κόμματος της Αργεντινής και υπουργό Στρατιωτικών και Εργασίας της χούντας που κυβερνούσε την χώρα από την προηγούμενη χρονιά. Η γνωριμία εξελίχθηκε γρήγορα σε ένα φλογερό ειδύλλιο. Την επόμενη χρονιά η Εύα Ντουάρτε έγινε Εβίτα Περόν με τις ευλογίες της εκκλησίας.
Το 1945 ο Περόν έπεσε σε δυσμένεια
Συνελήφθητε και φυλακίστηκε από τα άλλα μέλη της Χούντας. Η Εβίτα ξεσήκωσε τέτοια λαϊκή κατακραυγή, διαδηλώσεις και ταραχές, ώστε διατάχτηκε η αποφυλάκισή του σε 6 μόνο ημέρες.
Τον αμέσως επόμενο χρόνο, το 1946 ο Περόν εκλέχθηκε πρόεδρος της Αργεντινής. Η 27χρονη Εβίτα έγινε η νεότερη πρώτη κυρία της χώρας.
Ο Περόν που εκτιμούσε ιδιαίτερα την οξυδέρκεια της συζύγου του. Αλλά και την αυξανόμενη δημοφιλία της, την τοποθέτησε στο υπουργείο Εργασίας. Σκανδαλώδες για ένα νέο κορίτσι που δεν ήξερε τίποτε από πολιτική ούτε από νόμους ,ούτε από διακυβέρνηση. Για παράδειγμα όταν πληροφορήθηκε ότι οι δημοτικοί πυροσβέστες επρόκειτο να κάνουν απεργία. Αναρωτήθηκε γιατί δεν οργανώνονται σε σωματείο και έγινε περίγελος των πάντων:
Δεν ήξερε ότι ως μέλη των σωμάτων ασφαλείας δεν είχαν δικαίωμα να συνδικαλιστούν. Τελικά μετά από αντιδράσεις, δεν πήρε ποτέ επίσημη κυβερνητική θέση. Αλλά όλοι γνώριζαν ότι παρασκηνιακά αυτή κινούσε τα νήματα τόσο στο υπουργείο Εργασίας, όσο και στο υπουργείο Υγείας.
Υπερασπιζόταν τα εργατικά δικαιώματα
Τα 6 επόμενα χρόνια που έμεινε ο Περόν στην εξουσία, η Εύα απέκτησε τεράστια δύναμη στα εργατικά σωματεία, υπερασπιζόμενη τα εργατικά δικαιώματα. Έδωσε γενναιόδωρες αυξήσεις ημερομισθίων και συντάξεις στους ηλικιωμένους. Πέτυχε σημαντικές βελτιώσεις στις συνθήκες εργασίας. Ενώ πάλεψε για τα δικαιώματα των γυναικών και κέρδισε το δικαίωμα ψήφου για τις γυναίκες στην Αργεντινή. Με τις παρεμβάσεις της κέρδισε συνεχώς την αγάπη των φτωχών και το μίσος των πλουσίων. Οι Κυρίες της αριστοκρατίας αρνήθηκαν στην <νόθα κόρη του μικροκτηματία> την συμμετοχή της στο φιλανθρωπικό τους σωματείο, Sociedad de Beneficencia.
Έτσι εκείνη το έκλεισε και ίδρυσε το ίδρυμα Εύα Περόνλέγοντας: “Είναι καιρός η φιλανθρωπία να αντικατασταθεί από την κοινωνική δικαιοσύνη”. Στηριζόμενο σε συνεισφορές των συνδικάτων και των επιχειρήσεων. Καθώς και σε μέρος των εσόδων των λαχείων, το ίδρυμα επιτέλεσε πολύ σημαντικό φιλανθρωπικό έργο:
Το φιλανθρωπικό έργο
Μοίραζε από φαγητό, ρούχα, παπούτσια, τον απαραίτητο οικιακό εξοπλισμό έως και ραπτομηχανές σε χιλιάδες φτωχές οικογένειες. Έβρισκε δουλειά σε ανέργους. Έχτισε σπίτια για τους άστεγους, δεκάδες εκατοντάδες σχολεία σε φτωχές περιοχές και αναβάθμισε τον εξοπλισμό των υπαρχόντων δημόσιων νοσοκομείων. Χρηματοδότησε την ανέγερση 1000 νέων νοσοκομείων, ορφανοτροφείων, οίκων ευγηρίας και άλλων φιλανθρωπικών ιδρυμάτων. Ίδρυσε πολλές δημόσιες βιβλιοθήκες και χορηγούσε υποτροφίες στα παιδιά των οικογενειών που δεν ήταν σε θέση να χρηματοδοτήσουν τις σπουδές τους. Ανοικοδόμησε ακόμα και μια ολόκληρη γειτονιά στο Μπουένος Άιρες, που θα έμενε γνωστή ως «Πόλη της Εβίτα».
Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα
Πολλές φορές όμως, όπως ισχυρίζονται οι βιογράφοι Νίκολας Φρέιζερ και Μαρίζα Ναβάρο, το Ίδρυμα δεν δίστασε να υιοθετήσει την γνωστή έκφραση <ο σκοπός αγιάζει τα μέσα>, εκβιάζοντας “δωρεές” από ιδιωτικές εταιρείες. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα μιας φαρμακοβιομηχανίας που αρνήθηκε να το στηρίξει. Το Υπουργείο Υγείας, αφού διέκοψε την παροχή ρεύματος στην μονάδα, έκανε εξονυχιστικό έλεγχο και την έκρινε …ακατάλληλη!
Η σχέση της με τους απόκληρους ήταν σχέση λατρείας. Όλοι, όσο <ασήμαντοι >και αν ήταν, είχαν δικαίωμα να την δουν στο γραφείο της, να της ζητήσουν κάτι και ήταν βέβαιοι ότι θα έκανε ότι ήταν δυνατόν να τους βοηθήσει.
Το 1949 ίδρυσε το Γυναικείο Περονιστικό Κόμμα
500.000 γυναίκες που πριν δεν είχαν καν δικαίωμα ψήφου, εντάχθηκαν στο κόμμα και ανέλαβαν πολιτική δράση.
Αν και η ίδια δεν δήλωσε ποτέ ότι είναι φεμινίστρια, οι πράξεις της έβγαλαν τις γυναίκες από το περιθώριο και τους έδωσαν λόγο τόσο για τα προσωπικά όσο και τα πολιτικά ζητήματα.
Η Αγία των ντεκαμισάδος
Η <Αγία των ντεκαμισάδος>, (αυτών που δεν είχαν ούτε πουκάμισο), δεν αρνιόταν να συμμετέχει στην περίθαλψη λεπρών και συφιλιδικών, τους οποίους έλεγαν ότι αγκάλιαζε και φυλούσε χωρίς ενδοιασμό. Οι επικριτές της βέβαια έβλεπαν σε αυτό έναν χυδαίο λαϊκισμό και ενίσχυαν τα επιχειρήματα τους από το γεγονός ότι τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια ή Εβίτα συνήθιζε να ντύνεται σαν σταρ. Με πανάκριβες δημιουργίες μεγάλων σχεδιαστών, γούνες, περίτεχνα χτενίσματα, ψηλά τακούνια, τεράστια καπέλα και πλήθος κοσμημάτων μεγάλης αξίας.
Φαίνεται πως ποτέ δεν ξεπέρασε τις παιδικές της ανασφάλειες και δεν μπορούσε να διαχειριστεί τη μοναξιά και τον φόβο της αποτυχίας.
Διαγνώστηκε με καρκίνο της μήτρας
Το 1950 κατά τον προ εγχειρητικό έλεγχο για αφαίρεσης σκωληκοειδίτιδας, διαγνώστηκε με προχωρημένο καρκίνο της μήτρας. Δεν γνωρίζουμε αν οι γιατροί της αποκάλυψαν την σοβαρότητα της κατάστασής της, πάντως εκείνη αγνόησε κάθε τους συμβουλή και άρχισε να εργάζεται σκληρότερα. Ο Περόν έχει γράψει: “Η Εύα δούλευε όλη τη νύχτα, για πολλές συνεχόμενες νύχτες, και επέστρεφε το ξημέρωμα. Εγώ συνήθως έφευγα για το γραφείο στις έξι το πρωί και τη συναντούσα στην είσοδο του σπιτιού, εξαντλημένη αλλά ικανοποιημένη με τη δουλειά της”.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η υγεία της επιδεινώνονταν γρήγορα. Οι δυνάμεις της την εγκατέλειπαν μέρα με την μέρα. Οι χημειοθεραπείες δεν φαινόταν να δίνουν λύση. Παρόλα αυτά έθεσε υποψηφιότητα για να πάρει το χρίσμα για την Αντιπροεδρία της χώρας. Εκατομμύρια κόσμου το απαιτούσαν και περισσότεροι από 2 εκατομμύρια πολίτες διαδήλωναν για μέρες μπροστά από το προεδρικό μέγαρο . Οι στρατιωτικοί την ανάγκασαν να παραιτηθεί.
Πνευματικού Ηγέτη του Έθνους
Το 1952, το Κογκρέσο της Αργεντινής της απένειμε τον επίσημο τίτλο του <Πνευματικού Ηγέτη του Έθνους>.Μιλώντας στον κόσμο, από το μπαλκόνι της Προεδρικής κατοικίας, για τελευταία φορά, δήλωσε ότι θα επιστρέψει όλους τους τίτλους τιμής που της έχουν αποδοθεί και θα κρατήσει μόνο αυτόν τον τελευταίο . Διάβασε μια ομιλία 79 σελίδων την οποία αποκάλεσε «Το Μήνυμά μου». Μίλησε για «εχθρούς του λαού» που ήταν «αναίσθητοι και αποκρουστικοί» και «τόσο κρύοι, όσο οι φρύνοι και τα φίδια». Μίλησε για την «αγία φωτιά του φανατισμού», ενώ τάχθηκε κατά «εκείνων των ηλίθιων που καλούσαν για σύνεση». Τέλος, έδωσε εντολή στον λαό της Αργεντινής «να πολεμήσει την ολιγαρχία».
Στην ορκωμοσία του Περόνγια την δεύτερη θητεία του ως προέδρου, η Εβίτα ζύγιζε μόλις 36 κιλά ! Έκρυβε την αδυναμία της μέσα σε μια γούνα .Για να μπορεί να σταθεί όρθια στο πλάι του συζύγου της για λίγα λεπτά, της είχαν φτιάξει έναν κλωβό από σκληρό σύρμα και γύψο για να την στηρίζει. Τον φορούσε κάτω από τα ρούχα.
Πέθανε σε ηλικία μόλις 33 ετών
Πέθανε λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 26 Ιουλίου του 1952, σε ηλικία μόλις 33 ετών. Όσοι την λάτρευαν θεώρησαν θεϊκό σημάδι ότι< Πέθανε στην ίδια ηλικία με τον Χριστό>, και χιλιάδες γράμματα κατέφθασαν στην Ρώμη, ζητώντας από τον Πάπα την Αγιοποίησή της. Αντ΄αυτού η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία αφόρησε και αυτήν και τον σύζυγό της!
Φήμες άρχισαν να διαδίδονται με αστραπιαία ταχύτητα. Με δεδομένο πως και η πρώτη σύζυγος του προέδρου, η Αουρέλια, πέθανε επίσης από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, πολλοί πίστεψαν ότι ο Περόν, άθελα του φυσικά, «σκότωσε» και τις δύο συζύγους του μεταδίδοντας τους τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) που τις οδήγησε στο θάνατό.
Το σώμα της Εβίτας ταριχεύτηκε από τον Pedro Ara
Με εντολή να γίνει η <ωραία κοιμωμένη>: το αίμα της αντικαταστάθηκε με γλυκερίνη, πράγμα που καθιστούσε το σώμα σύμφωνα με τα ίδια τα λόγια του Άρα, «εντελώς και επ’ αόριστον άφθαρτο». Τέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα για 15 ημέρες. Λέγεται πως στην κηδεία της ,που έγινε με τιμές Αρχηγού κράτους και δημοσία δαπάνη, παραβρέθηκαν πάνω από 700000 κόσμου και από τον συνωστισμό 8 άτομα έχασαν την ζωή τους. Ο Περόν είχε παραγγείλει ένα τεράστιο μεγαλοπρεπές μνημείο για τον τάφο, που δεν έγινε ποτέ.
Τα οξυμένα οικονομικά προβλήματα, το αυξανόμενο εθνικό χρέος, τα σκάνδαλα, και τα αυστηρά μέτρα “ασφαλείας” που είχαν μετατρέψει την Αργεντινή σε αστυνομοκρατούμενο κράτος, οι επιβεβαιωμένες φήμες για φυλακίσεις και βασανισμούς των αντιπάλων του, οδήγησαν στην ανατροπή του Περόν το 1955 από μια νέα στρατιωτική χούντα. Πέντε χρόνια αργότερα, μετακόμισε στην Ισπανία
Η επόμενη χούντα φοβόταν τόσο πολύ την επίδραση ης Εύας στον λαό ,ώστε θεωρούσε ακόμα και το πτώμα της <επικίνδυνο πολιτικό σύμβολο> και φρόντισε να το εξαφανίσει! Για 16 ολόκληρα χρόνια η σωρός αγνοείτο. Ανακαλύφθηκε το 1971 θαμμένη σε μια κρύπτη στο Μιλάνο της Ιταλίας, με το ψεύτικο όνομα «Maria Maggi».
Την ίδια χρονιά επετράπη στον Περόννα επιστρέψει στη Αργεντινή και το 1973 εξελέγη και πάλι πρόεδρος.
Η τρίτη σύζυγός του Ιζαμπέλ, προσδοκώντας να κερδίσει λίγη από την εύνοια του λαού, διέταξε την μεταφορά της σορού της Εύας στην Αργεντινή και την έθαψε σε μία κρύπτη του Προεδρικού Μεγάρου.Εννέα μήνες αργότερα πέθανε και ο Περόν και τάφηκε στην ίδια κρύπτη.
Για τα επόμενα δύο χρόνια κυβέρνησε η Ισαμπέλ Περόν
Μία νέα χούντα με τελείως αντίθετη λογική από εκείνη των Περόν ,την ανέτρεψε και επέβαλε ένα από τα σκληρότερα δικτατορικά καθεστώτα της Ιστορίας..
Τελικά, το σώμα της Εβίτας κατέληξε στον οικογενειακό τάφο των Ντουάρτε, στο κοιμητήριο της Ρεκολέτα στο Μπουένος Άιρες. Ο τάφος αυτός λέγεται ότι έχει κατασκευαστεί τόσο ανθεκτικός, ώστε να αντέχει ακόμη και σε πολεμικό βομβαρδισμό. Είναι κλειδωμένος και τα μοναδικά κλειδιά βρίσκονται στην κατοχή των αδελφών της .Οι απόκληροι της Αργεντινής που την λατρεύουν ακόμη ,λένε πως ένας μεταφυσικός φόβος <κρατά ξύπνιους >τους κυβερνώντες : ότι ,όπως υποσχέθηκε στους <ντεσκαμισάδος> σε μία από τις ομιλίες της, θα <επιστρέψει > ακόμα και από τον θάνατο για να τους υπερασπιστεί.
Καθώς γράφει το επίγραμμα στον τάφο της: «Μην κλαις για μένα Αργεντινή. Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν θα σε εγκαταλείψω».
Ένα τελευταίο μυστήριο
50 χρόνια μετά νευροχειρουργοί από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Yale, αποκάλυψαν πωςλίγες εβδομάδες πριν από το θάνατο της Εύας , με απόλυτη μυστικότητα, κάτω από αυστηρότατα μέτρα ασφαλείας και χωρίς τη συγκατάθεση της , σε ένα αυτοσχέδιο χειρουργείο που είχε στηθεί στο προεδρικό μέγαρο, υποβλήθηκε σε λοβοτομή!
Την εποχή εκείνη η λοβοτομή είχε προταθεί στις ΗΠΑ ως μέτρο για τη θεραπεία της ανεξέλεγκτης επιθετικότητας και της παρορμητικής βίας των ψυχασθενών που εμφάνιζαν επικίνδυνη συμπεριφορά.
Τι θα μπορούσε να οδηγήσει τον Πρόεδρο Περόν σε μια τέτοια δραματική απόφαση;
Το καλό σενάριο λέει πως επεδίωκε να απαλύνει τις τελευταίες της ώρες από τους αφόρητους πόνους. Θεωρούσαν πως η λοβοτομή μπορούσε να βοηθήσει να αντέξει ο ασθενήςκαι να υποφέρει λιγότερο. Το σενάριο αυτό έχει μία σκιά : το γεγονός ότι ο ίδιος γιατρόςπου έκανε την επέμβαση στην Εύα, είχε κάνει προηγουμένως πρακτική στη λοβοτομή, σε φυλακισμένους στο Μπουένος Αϊρες, μετά από αίτημα του Προέδρου. Άραγε ο Χουάν Περόνχρησιμοποίησε τους φυλακισμένους ως πειραματόζωα πριν διατάξει την λοβοτομή στην γυναίκα του;
Το κακό σενάριο λέει πως ο Περόν είχε πράγματι αρχίσει να φοβάται την Εβίτα η οποία υιοθετούσε συνεχώς και πιο φιλολαϊκές απόψεις, που αν επικρατούσαν θα κινδύνευε η ίδια του η κυβέρνηση. Όντας άρρωστη και εξασθενημένη ,κρυφά από τον σύζυγός της, φέρεται να παρήγγειλε 5.000 αυτόματα πιστόλια και 1.500 πολυβόλα, με στόχο να εξοπλίσει τους εργαζομένους των συνδικάτων για να σχηματίσουν εργατικές πολιτοφυλακές.
Ο ερευνητής Νίγενσοχ ,στηριζόμενος σε νέες πηγές υποστηρίζει ότι με την λοβοτομή ο Περόν πέτυχε έναν διπλό στόχο:<Του προσέφερε τον τέλειο τρόπο για να ηρεμήσει την Εβίτα και να προλάβει έναν εμφύλιο πόλεμο ενώ ταυτόχρονα της κάλμαρε και τους πόνους.>
Ποια ήταν τελικά τα κίνητρα του Περόν;
Φανταζόταν ότι μετά την επέμβαση η Εβίτα θα σταματούσε να τρώει και τελικά θα πέθαινε μία ώρα γρηγορότερα; Κανείς δεν μπορεί να μας διαβεβαιώσει για τίποτα. Οι πρωταγωνιστές αυτού του δράματος βρίσκονται πλέον στα χέρια της Ιστορίας.
Φιλαρέτη Καλομενίδου, Εκπαιδευτικός.
Πηγή εικόνων: εικόνας: en.wikipedia.org/ sansimera.gr/cosmos
