Η λέξη έλκος από την αρχαιότητα, σημαίνει «πληγή»
Επομένως το πεπτικό έλκος, είναι ουσιαστικά μία ανοιχτή πληγή που βρίσκεται στην εσωτερική επιφάνεια (βλεννογόνο) του στομάχου σας. Αυτοί οι μικροτραυματισμοί, προκύπτουν όταν τα οξέα του στομάχου σας αλλοιώνουν το προστατευτικό στρώμα βλέννας του πεπτικού σας συστήματος. Το πεπτικό έλκος μπορεί να υπάρχει χωρίς συμπτώματα, ωστόσο συνήθως ο ασθενής αισθάνεται ενόχληση ή καυστικό πόνο.
Γενικά είναι σημαντικό να προσέχετε την καλή υγεία του πεπτικού σας και να μην αφήνετε χωρίς θεραπεία το γαστρικό έλκος, καθώς μπορεί στην πορεία να οδηγήσει έως και σε εσωτερική αιμορραγία.
Συνήθως ως πεπτικό έλκος, θεωρούμε αυτομάτως το έλκος στομάχου, ωστόσο δεν είναι μόνο αυτό. Συγκεκριμένα, το πεπτικό έλκος μπορεί να είναι δύο τύπων:
Γαστρικό έλκος: Είναι το κλασικό έλκος στο στομάχι, που προκύπτει όταν τα οξέα δημιουργούν τραυματισμούς στη βλεννογόνο του στομάχου επηρεάζοντας την πέψη.
Έλκος δωδεκαδάκτυλου: Εντοπίζεται στο επάνω άκρο του λεπτού εντέρου, ενός οργάνου που αφομοιώνει και απορροφά μεγάλο μέρος της τροφής που τρώτε. Το σημείο αυτό λοιπόν ονομάζεται δωδεκαδάκτυλος, εξ’ ου και η ονομασία του έλκους.
Έλκος στομάχου και έλκος δωδεκαδάκτυλου μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ωστόσο οι πιθανότητές σας αυξάνονται όσο μεγαλώνετε και εξαρτώνται σημαντικά από τη διατροφή και τις επιλογές που κάνετε στην καθημερινότητά σας.
Αιτίες
Καθώς τα στομαχικά οξέα είναι αυτά που δημιουργούν τις πληγές στο τοίχωμα του βλεννογόνου, καταλαβαίνουμε ότι οι όποιες διαταραχές στην ισορροπία έκκρισης του γαστρικού οξέος και των πεπτικών ενζύμων μπορούν να οδηγήσουν σε έλκος.
Οι διαταραχές στην ισορροπία των γαστρικών υγρών μπορεί να προκύψουν από:
- Λοίμωξηαπό Helicobacter pylori (Η. Pylori)
- Χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ)
Λιγότερο συνήθεις αιτίες περιλαμβάνουν:
- Κατάχρηση αλκοόλ
- Όγκοι
- Σύνδρομο Zollinger-Ellison
- Ακτινοθεραπεία
- Βακτηριακές ή ιογενείς λοιμώξεις
- Άλλα φάρμακα όπως στεροειδή ή φάρμακα για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης
- Έντονο στρες
- Τραυματισμοί που ταράζουν τον οργανισμό όπως χειρουργική επέμβαση, τραύμα, τραυματισμό της κεφαλής, ηλεκτροπληξία ή εγκαύματα.
Παράγοντες Κινδύνου
Πέρα από τις αιτίες που προκαλούν το έλκος στομάχου, υπάρχουν και ορισμένοι παράγοντες κινδύνου, οι οποίοι σχετίζονται με τις καθημερινές μας συνήθειες καθώς και το ιατρικό μας ιστορικό και αυξάνουν τις πιθανότητές σας να εμφανίσετε έλκος στομάχου.
Σε αυτές περιλαμβάνονται:
- Λοίμωξη με H. pylori
- Θεραπεία με μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε υψηλές δόσεις
- Προϋπάρχον πεπτικό έλκους
- Κάπνισμα
- Κατάχρηση αλκοόλ
- Κακή διατροφή
Συμπτώματα
Τα γαστρικά έλκη δεν προκαλούν πάντα συμπτώματα. Τα συμπτώματα λοιπόν, μπορεί να έχουν περιοδικό χαρακτήρα και να εμφανιστούν ανά πάσα στιγμή. Χαρακτηριστική είναι η ύφεσή τους με την λήψη τροφής ή υγρών και η επιδείνωσή τους όταν το στομάχι είναι άδειο.
Στα συνηθέστερα συμπτώματα του πεπτικού έλκους έχουμε:
- Πόνο που σφίγγει ή οξύς και διαπεραστικός και μπορεί:
- να σας ξυπνήσει από τον ύπνο
- να αλλάξει όταν τρώτε
- να διαρκέσει για λίγα λεπτά ή αρκετές ώρες
- να δημιουργεί μια ασυνήθιστα έντονη αίσθηση πείνας
- να μειωθεί με τη λήψη αντιόξινων ουσιών
- Ναυτία
- Εμετός
- Απώλεια της όρεξης
- Φούσκωμα
- Ρέψιμο
- Απώλεια βάρους
Τα έλκη επίσης μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές και έντονο κοιλιακό πόνο.
Αιμορραγία, όπως αιματηρά ή μαύρα δύσοσμα κόπρανα, εμετό που μοιάζει με καφέ ή αίμα, αδυναμία, λιποθυμική τάση
Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις έχουμε την διάτρηση έλκους, δηλαδή μια τρύπα που γίνεται στο τοίχωμα του στομάχου, προκαλεί ξαφνικό έντονο πόνο και χρήζει επείγουσας χειρουργικής αντιμετώπισης.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Εκτός από τα συμπτώματα, το ιστορικό καθώς και την κλινική εξέταση, άλλες παρακλινικές εξετάσεις, που θα χρειαστούν μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Δακτυλική εξέταση του ορθού
- Εξετάσεις αίματος, κοπράνων
- Ενδοσκόπηση
- Βιοψία
Θεραπεία
Από την στιγμή που θα διαγνωσθείτε με έλκος στομάχου και ανάλογα τα αίτια που το προκάλεσαν και τις διατροφικές ή άλλες συνήθειες που έχετε, θα χρειαστεί να προσαρμόσετε την καθημερινότητά σας, προκειμένου να μειώσετε τη συχνότητα και την ένταση των συμπτωμάτων, αποτρέποντας μία μελλοντική και δυνητικά επικίνδυνη επιδείνωση που μπορεί να απαιτήσει άμεση χειρουργική επέμβαση.
Συντηρητική αγωγή:
Για ήπιες περιπτώσεις, το έλκος του στομάχου μπορεί να αντιμετωπιστεί με συντηρητική αγωγή καθώς και φαρμακευτικά σκευάσματα, ανάλογα τα αίτια που το προκάλεσαν. Έτσι λοιπόν μπορεί να χρειαστεί να λάβετε:
- Φαρμακευτική αγωγή
- Αντιβιοτικά εάν υπάρχει μόλυνση
- Αντιόξινα
- Αναστολείς της αντλίας πρωτονίων
- Αναστολείς Η-2
Αλλαγές στον τρόπο ζωής
Εσείς και ο γιατρός σας θα συζητήσετε τις αλλαγές στον τρόπο ζωής. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Διακοπή του καπνίσματος. Το κάπνισμα επιδεινώνει τα συμπτώματα και επιβραδύνει την επούλωση.
- Περιορισμό στην πρόσληψη αλκοόλ.
- Αποφυγή των ΜΣΑΦ (Μη-Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα), όσο είναι εφικτό, όπως ασπιρίνη και ιβουπροφαίνη.
Επεμβατικές τεχνικές:
Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες το έλκος του στομάχου ή του δωδεκαδάκτυλου δεν μπορεί να θεραπευτεί με συντηρητική θεραπεία, ή αν έχετε συνεχώς έλκη που υποτροπιάζουν τότε απαιτείται επεμβατική θεραπεία είτε με ενδοσκόπηση είτε με χειρουργική επέμβαση. Επιπλέον, οι διαδικασίες αυτές απαιτούνται όταν έχετε
- Αιμορραγικό έλκος
- Διάτρηση
- Χρόνιο έλκος στον πυλωρό που φράσει την έξοδο του στομάχου προς το δωδεκαδάκτυλο και εμποδίζει την προώθηση του γαστρικού περιεχομένου.
Πηγή: gialvalis.gr
