Aurora Mardiganian: Το κορίτσι σύμβολο της Αρμενικής γενοκτονίας

Forever Woman

Στην πατρίδα της η Αουρόρα θεωρείται ηρωίδα και αποκαλείται Ζαν Ντ Αρκ της Αρμενίας.

Η Αουρόρα γεννήθηκε το 1901 στο χωριό Τσεμισγκεζέκ σε μια επαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που κατοικούνταν κυρίως από Αρμενίους. Προέρχονταν από εύπορη οικογένεια και θα μπορούσε να έχει ζήσει μια καλή ζωή αν, 20 χρόνια πριν, οι Τούρκοι δεν είχαν αρχίσει να εξυφαίνουν το σχέδιο τους να εξολοθρεύουν όλους τους Χριστιανικούς πληθυσμούς που ζούσαν πολλούς αιώνες στα εδάφη αυτά. Έλληνες της Μικρασίας και του Πόντου, Αρμένιοι καθώς και Εβραίοι και Κούρδοι, μπήκαν στο στόχαστρο των Τουρκικών αρχών.

Δείτε επίσης: Μην καταπνίγεις όσα φοβάσαι!

Η γενοκτονία των Αρμενίων ξεκίνησε με ένα τηλεγράφημα του Ταλαάτ πασά στους κατά τόπους νομάρχες τον Απρίλιο του 1915: «Αποφασίσθηκε να τεθεί τέρμα στο ζήτημα των Αρμενίων με εκτόπισίν τους στις ερήμους και την εξόντωση αυτού του ξενικού στοιχείου».

Λίγο πριν συνελήφθησαν στην Κωνσταντινούπολη, 250 επιφανείς Αρμένιοι, πολιτικοί, κληρικοί, διανοούμενοι, οι οποίοι εκτελέστηκαν το ίδιο βράδυ, ώστε να μείνουν «ακέφαλοι» οι Αρμένιοι της Αυτοκρατορίας. Στους επόμενους μήνες εκατοντάδες χιλιάδες Αρμένιοι σφαγιάστηκαν, απαγχονίστηκαν , εκτοπίστηκαν, βασανίστηκαν ή πέθαναν από τις φοβερές κακουχίες. Υπολογίζονται σε 1,5 εκατομμύριο άτομα !!

Αν αυτό δεν λέγεται γενοκτονία, πως λέγεται;

Μια γενοκτονία που ο Αδόλφος Χίτλερ θαύμαζε και μιμήθηκε εξοντώνοντας Εβραίους, ομοφυλόφιλους, κομουνιστές και πολιτικούς αντιπάλους.

Η Αουρόρα, στα 14 της χρόνια, είδε με τα μάτια της να σφαγιάζεται όλη της η οικογένεια. Είδε βιασμούς, δολοφονίες, πυρπολήσεις και καταστροφές που κανένα παιδί δεν θα έπρεπε ποτέ να βλέπει. Εκείνη συνελήφθη μαζί με πολλά άλλα νέα κορίτσια. Τους χάρισαν την ζωή και δεν τις βίασαν, όχι από συμπόνια, αλλά με την πρόθεση να τις πουλήσουν ως παρθένες σκλάβες σε κάποιο χαρέμι και να κερδίσουν πολλά χρήματα.

Ο δρόμος μέχρι τα σκλαβοπάζαρα ήταν περίπου 2500 χιλιόμετρα και τα κορίτσια έπρεπε να τον διασχίσουν με τα πόδια, απελπισμένα, νηστικά και ρακένδυτα. Πολλά πέθαναν στο δρόμο από αρρώστιες και κακουχίες. Αουρόρα έφτασε ζωντανή στο σκλαβοπάζαρο και πουλήθηκε στο χαρέμι του Αμέτ Αγά. Ένα βράδυ ,φυλακισμένη σε ένα υπόγειο ,άκουσε το συνθηματικό σφύριγμα των Αρμένιων βοσκών.

Νόμισε πως το μυαλό της της παίζει παιχνίδια , αλλά το άλλο βράδυ το ίδιο σφύριγμα επαναλήφθηκε. Απάντησε με τον ίδιο συνθηματικό τρόπο και περίμενε. Την επόμενη νύχτα ένας βοσκός, ο γέρος Βαρδαπέδ που βρισκόταν στην υπηρεσία του Αγά, πλησίασε στο σιδερόφρακτο παράθυρο του υπογείου και της είπε:

«Μικρή μου περίμενε και θα βρω τρόπο να σε πάρω από δω». Κάποια νύχτα ο γέρος βοσκός επέστρεψε με ένα σιδερένιο λοστάρι. Με αυτό ξεκόλλησε τα παλιά κάγκελα και έσυρε έξω την Αουρόρα. Της έδειξε ένα μονοπάτι που οδηγούσε στο σπίτι μιας οικογένειας Κούρδων φίλων του. Εκείνοι την έκρυψαν για πολύ καιρό από τον Αγά που είχε εξαπολύσει ανελέητο  ανθρωποκυνηγητό για να την βρει. Δεν την βρήκε, αλλά ανακάλυψε την συμμετοχή του γέρου βοσκού. Διέταξε και τον σκότωσαν από το ξύλο.

Η Αουρόρα συγκλονίστηκε από το γεγονός

Ξέροντας ότι ίδια τύχη θα είχαν και οι Κούρδοι σωτήρες της, αποφάσισε να φύγει μόνη της μέσα στην νύχτα, παίρνοντας μαζί της μια κουβέρτα και νερό. Προορισμός της ήταν η περιοχή Ντερσίμ  όπου κατοικούσαν χωρικοί και νομάδες. Έμεινε στην περιοχή ένα χρόνο, τρώγοντας ρίζες και καρπούς ή δουλεύοντας χωρίς μισθό, μόνο για το φαγητό της.

Κάποια στιγμή μια ομάδα νομάδων την ανακάλυψε, την φυλάκισε σε μία σπηλιά και από τον φόβο των αντιποίνων, την “δώρισαν” στον τοπικό Αγά ως υπηρέτρια. Σε μερικές εβδομάδες κατάφερε να ξεφύγει και περπατώντας την νύχτα και κρυμμένη την ημέρα, κατόρθωσε να φτάσει στην πόλη Ερζερούμ. Στην περιοχή οι Τούρκοι βρίσκονταν σε πόλεμο με τους Ρώσους. Είχαν μεγαλύτερα προβλήματα από το να ψάχνουν μια Αρμένισσα φυγάδα. Εκεί κατέφυγε στην Αμερικάνικη πρεσβεία, αναγνωρίζοντας την σημαία στο κτήριο.

Ο Αμερικανός πρόξενος, Μακάλουμ, επιδίδονταν σε ένα μυστικό αλλά σωτήριο έργο. Πήγαινε όπου μάθαινε πως υπήρχε μια Αρμένισσα σκλάβα και την αγόραζε από το αφεντικό της, τάχα για τον εαυτό του. Στην πραγματικότητα, εκμεταλλευόμενος την θέση του και τα διπλωματικά κυκλώματα, φυγάδευε τις κοπέλες με διάφορους τρόπους, πρώτα στην Τυφλίδα, μετά στο Όσλο της Νορβηγίας και τέλος στις ΗΠΑ.

Έτσι κατέληξε η Αουόρα  στην Νέα Υόρκη. Ήταν δεν ήταν 17 χρονών.

Η Ιστορία της έφτασε στα αυτιά του σεναριογράφου Χάρβεϊ Γκέιτς. Αυτός διέδωσε την ιστορία της στο Αμερικανικό κοινό το οποίο δεν γνώριζε τίποτε για την γενοκτονία, αφού η επίσημη Τουρκική εκδοχή ήταν πως δεν υπήρξε ποτέ γενοκτονία και όλα όσα ακούγονταν ήταν προπαγάνδα για να τους δυσφημίσουν.

Ο Γκέιτς έγραψε το 1918 ένα βιβλίο με τίτλο “Αουρόρα Μαρτιγκανιάν: Μια Χριστιανοπούλα εν μέσω των μεγάλων σφαγών”. Τον επόμενο χρόνο κατάφερε να γυρίσει μια ταινία ,η οποία κυκλοφόρησε στην Ν.Υόρκη με τον τίτλο “Ληστεμένη Αρμενία” και στο Λονδίνο ως “Δημοπρασία ψυχών” .Σε αυτήν συμμετείχε και η Αουόρα ,ενσαρκώνοντας τον εαυτό της Η πιο σοκαριστική σκηνή της ταινίας ήταν εκείνη που έδειχνε γυμνές Αρμένισσες σταυρωμένες κατά μήκος ενός δρόμου. Στις επικρίσεις για υπερβολή που διατυπώθηκαν ,η Αουόρα απάντησε πως <Ναι .Δεν έγιναν ακριβώς έτσι τα πράγματα. Πριν τις σταυρώσουν ,τις βίασαν και τις παλούκωσαν από τον κόλπο . Το <έγκλημα >τους ήταν πως δεν άλλαξαν την πίστη τους και προτίμησαν τον θάνατο από τον εγκλεισμό στα χαρέμια.>

Ο αγώνας που έδωσε η Αουόρα για να μάθει ο κόσμος την τραγική ιστορία του λαού της ήταν τιτάνιος

Ήταν η μαρτυρία ενός κοριτσιού απέναντι σε ένα ολόκληρο κράτος , το Τουρκικό ,που αρνιόταν πεισματικά την αλήθεια. Έως τώρα  δεν έχει παραδεχτεί επισήμως όχι μόνο την γενοκτονία των Αρμενίων ,ούτε την γενοκτονία του Ελληνικού πληθυσμού ,ούτε καν τις διώξεις των Κούρδων που συνεχίζονται μέχρι  σήμερα.

Πολλά κράτη πλέον αναγνώρισαν την γενοκτονία μεταξύ των οποίων και η Γερμανία που την αρνιόταν δεκαετίες κάνοντας το χατίρι των συμμάχων της Τούρκων. «Η σφαγή των Αρμενίων πριν από 100 χρόνια υπήρξε γενοκτονία, το κλασικό παράδειγμα εθνοκάθαρσης, μαζικής καταστροφής και απέλασης». Δήλωσε ο πρόεδρος της Γερμανίας Γιοακίμ Γκάουκ, κατά την διάρκεια επιμνημόσυνης δέησης που έγινε σε ναό του Βερολίνου το 2015.

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Ολάντ δήλωσε <είμαστε δίπλα σε όσους επέζησαν και στα παιδιά τους. Αυτή η τραγωδία είχε αντίκτυπο σε όλη την ανθρωπότητα.

Ο πρόεδρος της Ρωσίας Πούτιν χαρακτήρισε την γενοκτονία ως<μια από τις χειρότερες τραγωδίες στην ιστορία της ανθρωπότητας>< Τα γεγονότα του 1915 συγκλόνισαν ολόκληρο τον κόσμο και στη Ρωσία θεωρούνται ως δική της θλίψη>

Η Αουρόρα παντρεύτηκε το 1920. Δεν γνωρίζουμε πολλά για την μετέπειτα ζωή της. Πέθανε το 1994 σε ηλικία 93 ετών.

Στη επέτειο των 100χρόνων ,το 2015 ,από τους απογόνους όσων επέζησαν της γενοκτονίαςκαι την Αρμενική κυβέρνηση ,καθιερώθηκαν ετήσια βραβεία προς τιμή της, που δίνονται σε ανθρώπους που διέσωσαν κάποιον συνάνθρωπο από τον θάνατο.

Στην πατρίδα της η Αουρόρα θεωρείται ηρωίδα και αποκαλείται Ζαν Ντ Αρκ της Αρμενίας.

Ένα κοριτσάκι ανάγκασε τους ισχυρούς του κόσμου να παρακάμψουν τις πολιτικές παρωπίδες και να παραδεχτούν επισήμως μια ακόμα τραγωδία της ανθρώπινης ιστορίας. Μια από τις πολλές που προκάλεσε η σκληρότητα, η αδιαλλαξία, η δίψα για εξουσία και πλούτη και η απονιά των εκάστοτε δυνατών.

Φιλαρέτη Καλομενίδου, Εκπαιδευτικός.

Κεντρική εικόνα: tilegrafimanews.gr

Δείτε επίσης: