Ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται συνολικά περίπου από 70% νερό
Το αίμα μας είναι νερό κατά 78%. Τα ούρα είναι διάλυμα το οποίο αποτελείται από 95% νερό, το ίδιο και η λέμφος. Το σάλιο αποτελείται από 99,5% περίπου νερό. Ο ιδρώτας μας είναι σε ποσοστό μεγαλύτερο του 99,9% νερό. Ακόμη και τα στερεά μέρη του σώματος (ιστοί ,χόνδροι ,κόκαλα) περιλαμβάνουν στις ουσίες της δομής τους νερό.
Το νερό, επειδή είναι ο καλύτερος διαλύτης πλήθους ουσιών (παγκόσμιος διαλύτης), λειτουργεί με πολλούς και καθοριστικούς τρόπους στο σώμα μας.
–Μεταφέρει τα θρεπτικά συστατικά των τροφών ,μέσω του λεπτού εντέρου ,σε κάθε κύτταρο, ιστό ,όργανο και το θρέφει.
–Μεταφέρει το οξυγόνο της εισπνοής στα κύτταρα ώστε να γίνουν οι καύσεις των ουσιών και να παραχθεί ενέργεια. Την ενέργεια αυτή ο οργανισμός την χρησιμοποιεί για να:
- ζεσταίνεται
- κινείται
- διασπά και να συνθέτει ουσίες
- επιτελεί όλες τις λειτουργίες του.
–Μεταφέρει τα διοξείδιο του άνθρακος των καύσεων πίσω στους πνεύμονες για να αποβληθεί με την εκπνοή.
–Εξισορροπεί την θερμοκρασία του σώματός μας και την διατηρεί σταθερή στους 36,6-37 βαθμούς ,ανεξάρτητα από την θερμοκρασία του περιβάλλοντος.
-Μεταφέρει τα άχρηστα συστατικά του μεταβολισμού στα νεφρά. Ώστε να αποβληθούν ως ούρα και στο παχύ έντερο ώστε να αποβληθούν ως κόπρανα.
– Ρυθμίζει την συγκέντρωση των ηλεκτρολυτών. Κάθε ανισορροπία των ηλεκτρολυτών μπορεί να έχει σοβαρότατες επιπτώσεις στην υγεία μας.
Το νερό είναι ασυμπίεστο και προστατεύει όργανα ζωτικής σημασίας
Όπως ο νωτιαίος μυελός και ο εγκέφαλος. Ο εγκέφαλος ,επί παραδείγματι, περιβάλλεται από τρις μεμβράνες ,τις μήνιγγες που μεταξύ τους έχουν ένα υγρό που απορροφά τους κραδασμούς ή τα χτυπήματα ,λειτουργώντας ως επιπρόσθετη προστασία μετά τα οστά του κρανίου. Όπως επίσης και ο νωτιαίος μυελός που βρίσκεται μέσα στην σπονδυλική στήλη.
– Το αμνιακό υγρό μέσα στον αμνιακό σάκο που περιβάλλει το έμβρυο στην μήτρα της μητέρας του, είναι υδατικό διάλυμα και προστατεύει το μωρό από κτυπήματα στην κοιλιά της εγκύου. Συγχρόνως παρέχει στο γιατρό πληροφορίες για την υγεία του εμβρύου. Αν υπάρχει υπόνοια σοβαρών διαταραχών ,ο γιατρός αφαιρεί λίγο αμνιακό υγρό με μία τεχνική που λέγεται αμνιοπαρακέντηση. Το μελετά και αποφαίνεται με σιγουριά για το αν συμβαίνει κάτι και τί.
-Τέλος, οι αισθήσεις μας βασίζονται στο νερό για να μεταφέρουν τις πληροφορίες από τα αισθητήρια όργανα στον εγκέφαλο ,όπου μεταφράζονται. Τα ακουστικά κύματα μεταφέρονται μέσω υγρού που βρίσκεται στο έσω αυτί. Το υγρό του οφθαλμικού βολβού συμμετέχει στη σωστή όραση. Για να λειτουργήσουν οι αισθήσεις της γεύσης και της όσφρησης, οι τροφές και οι ουσίες πρέπει να είναι διαλυμένες σε νερό, αλλιώς δεν γίνονται αντιληπτές.
Πρέπει να πίνουμε αρκετό νερό κυρίως το καλοκαίρι
Είναι λοιπόν προφανές ότι πρέπει να πίνουμε αρκετό νερό κυρίως το καλοκαίρι που χάνουμε πολύ μέσω του ιδρώτα αλλά και μέσω της εκπνοής. Οι ανάγκες σε νερό εξαρτώνται από το σωματικό βάρος και την ηλικία του ατόμου. Υπό φυσιολογικές συνθήκες θερμοκρασίας περιβάλλοντος και σε φυσιολογικά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας, ο μέσος ενήλικας χρειάζεται περίπου 1 ml νερού για κάθε προσλαμβανόμενη θερμίδα ενέργειας(calory -cal)
Οι καθημερινές ανάγκες ενυδάτωσης καλύπτονται πλήρως για τις γυναίκες με περίπου 2,5 λίτρα νερού και για τους άνδρες με 3,5 λίτρα. Οι τιμές αυτές μεγαλώνουν αν εργαζόμαστε στο ύπαιθρο ή σε εξωτερικό χώρο, αν αθλούμαστε ή κάνουμε ηλιοθεραπεία.
Βέβαια νερό προσλαμβάνουμε και από τις τροφές.
Καμία τροφή ,ούτε καν τα παξιμάδια και οι φρυγανιές ,δεν στερούνται έστω και μικρής ποσότητας νερού. Για παράδειγμα ,το βούτυρο έχει 10-20% νερό, τα τυριά και το ψωμί 20%-40%,το κρέας 60-70% ,το γάλα πάνω από 90% ,τα φρούτα και τα λαχανικά από 70-95%.
Το πολυτιμότερο <αναψυκτικό >είναι το νερό : δεν έχει θερμίδες ,αποτοξινώνει το σώμα, χαρίζει υγιές δέρμα και μαλλιά,βοηθά στην δυσκοιλιότητα ,αποτρέπει την δημιουργία θρόμβων στο αίμα. Μάλιστα, μελέτη Αμερικανών επιστημόνων που διήρκησε 6 χρόνια, έδειξε ότι όσοι έπιναν πάνω από 5 ποτήρια νερό την ημέρα είχαν κατά 41% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακή προσβολή, σε σχέση με εκείνους που έπιναν λιγότερο από δυο ποτήρια νερό.
Η έλλειψη της σωστής ποσότητας νερού στο σώμα χαρακτηρίζεται ως αφυδάτωση
Οι ερευνητές όρισαν την ήπια αφυδάτωση ως απώλεια του 1,5% των σωματικών υγρών. Στην περίπτωση αυτή επηρεάζονται πρώτα η διάθεση και οι γνωστικές μας λειτουργίες. Μπορεί να αισθανόμαστε κουρασμένοι ,αφηρημένοι ,να δυσκολευόμαστε να επεξεργαστούμε μία πληροφορία ή να κάνουμε ένα πολύπλοκο συλλογισμό, να διαπιστώνουμε ότι εκνευριζόμαστε εύκολα ή ότι βρισκόμαστε σε σύγχυση.
Σε μεγαλύτερη απώλεια υγρών παρατηρούμε πως δεν έχουμε ιδρώτα ,στεγνώνει ή κολλά το στόμα μας λόγω έλλειψης σάλιου, θολώνει η όρασή μας, τα ούρα μας είναι έντονα κίτρινα και δύσοσμα, αναπτύσσουμε πονοκέφαλο ή ημικρανία ,ζαλιζόμαστε ή έχουμε ναυτία ,παθαίνουμε κράμπες στα πόδια.
Σε παρατεταμένη αφυδάτωση υπερθερμαινόμαστε και έχουμε όλα τα συμπτώματα του πυρετού
Υψηλή θερμοκρασία ,ρίγη ,καταβολή δυνάμεων, έως και απώλεια των αισθήσεων. Η θερμοπληξία είναι μια βαριά και επείγουσα κλινική κατάσταση που εμφανίζεται συνήθως σε περιόδους καύσωνα και προσβάλλει κυρίως ηλικιωμένους , εξασθενημένα άτομα με υποκείμενα νοσήματα ,παχύσαρκους ,βρέφη. Η κατανάλωση αλκοόλ και ορισμένων φαρμάκων επιδεινώνει την κατάσταση.
Αρχικά μεταφέρουμε τον πάσχοντα σε δροσερό περιβάλλον ,του βάζουμε κρύες κομπρέσες στο μέτωπο και τις μασχάλες ή τον βυθίσουμε στην μπανιέρα με δροσερό έως χλιαρό νερό και του δίνουμε να πιει άφθονο νερό ή χυμό. Σε δυσκολότερες καταστάσεις είναι απαραίτητη η μεταφορά στο νοσοκομείο.
Συνήθως ο οργανισμός μας ξέρει καλύτερα από εμάς τί μας χρειάζεται. Μας λείπουν συστατικά, πεινάμε. Πέφτει το σάκχαρο μας, θέλουμε επειγόντως γλυκό. Μας πέφτει η πίεση ,αναζητάμε κάτι αλμυρό κτλ.
Δυστυχώς δεν συμβαίνει το ίδιο με την έλλειψη υγρών
Όταν διψάσουμε βρισκόμαστε ήδη λίγο πριν την αφυδάτωση. Γι’αυτό πίνουμε νερό ή φυσικούς χυμούς πριν διψάσουμε. Κυρίως στην θάλασσα έχουμε πάντα μαζί μας νερό. Δεν το αντικαθιστούμε με αναψυκτικά ή χυμούς του εμπορίου που έχουν πολλή ζάχαρη. Σε καμία περίπτωση με αλκοολούχα ποτά ή μπύρες.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνουν οι γονείς στην ενυδάτωση των παιδιών και κυρίως των βρεφών ή των νηπίων που δυσκολεύονται να μας πουν με λόγια τί αισθάνονται. Ακόμη περισσότερο αν το παιδί έχει διάρροιες ή εμέτους και χάνει πολλά υγρά. Αν το παιδί λοιπόν παρουσιάζει ξηροστομία, μαύρους κύκλους κάτω από τα μάτια, κρύα άκρα, ταχυκαρδία και λαχάνιασμα, κράμπες, ολιγουρία ή υπνηλία ,ανεξήγητη νευρικότητα ή κούραση ,παράξενη συμπεριφορά ,ίσως είναι αφυδατωμένο και πρέπει να του χορηγήσουμε άμεσα υγρά ή να ζητήσουμε την βοήθεια του παιδιάτρου μας.
Στην υγειά μας λοιπόν με ένα ποτήρι νερό.
Φιλαρέτη Καλομενίδου
Μία από εμάς.