Ο άνθρωπος πάντα αισθανόταν καθηλωμένος στο έδαφος
Από την μυθολογία ήδη ο Δαίδαλος και ο Ίκαρος επιχείρησαν να πετάξουν με αυτοσχέδια φτερά. Θα τα κατάφερναν αν ο ενθουσιασμός του Ίκαρου δεν τον είχε οδηγήσει τόσο ψηλά. Ώστε να λειώσει ο ήλιος τα κερί των φτερών του. Η θανατηφόρα πτώση του στο Ικάριο πέλαγος διδάσκονταν σε όλα τα παιδιά του κόσμου, σαν ένα παράδειγμα αμετροέπειας. Το δίδαγμα ήταν πως είναι <ύβρις> απέναντι στους Θεούς, να προσπαθούμε να κάνουμε κάτι που δεν είναι στην φύση μας.
Και όντως δεν είναι στη <φύση> του ανθρώπου να πετάει στον ουρανό σαν τα πουλιά ούτε να ταξιδεύει στο διάστημα σαν τους κομήτες. Αυτό όμως δεν τον εμπόδισε ποτέ να προσπαθεί συνεχώς να το πετύχει. Και τα κατάφερε.
Η πρώτη επιτυχημένη πτήση με αερόστατο έγινε από τους αδελφούς Μονγκολφιέ. Ενώ η πρώτη επανδρωμένη από τους Ζαν-Φρανσουά Πιλάτρ ντε Ροζιέ και Φρανσουά Λωράνντ’Αρλάντ στις 21 Νοεμβρίου 1783 στο Παρίσι, που αποτέλεσε το «γενέθλιον» της αεροπλοΐας.
Οι αδελφοί Ράιτ εφηύραν και πέταξαν το πρώτο αεροπλάνο το 1903, στο Κίτι Χόουκ στη Βόρεια Καρολίνα
- Ο Σοβιετικός κοσμοναύτης Γιούρι Γκαγκάριν στις 12 Απριλίου του 1961, έγινε ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα και μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη.
- Ο τίτλος της πρώτης γυναίκας στο διάστημα ανήκει στην Σοβιετική Βαλεντίνα Τερέσκοβα, που εκτοξεύτηκε στις 16 Ιουνίου 1963 από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζαχστάν και πραγματοποίησε 48 περιφορές γύρω από τη Γη, ένα ταξίδι που διήρκεσε 2 ημέρες, 22 ώρες και 50 λεπτά.
- Οι δύο από τους τρεις αστροναύτες του πληρώματος του Αμερικανικού διαστημόπλοιου Απόλλων 11,προσσεληνώθηκαν στις 20 Ιουλίου του 1969, ανοίγοντας τον δρόμο για την κατάκτηση άλλων ουράνιων σωμάτων.
- Η πρώτη Αμερικανίδα αστροναύτης ήταν η SallyRide, που ταξίδεψε στο διάστημα το 1983.
- Ο σοβιετικός διαστημικός σταθμός Μιρ (Мир, σημαίνει κόσμος ή ειρήνη στα ρωσικά), τέθηκε σε τροχιά στις 19 Φεβρουαρίου του 1986 και υπήρχε στο διάστημα μέχρι τις 23 Μαρτίου του 2001. Χρησιμοποιήθηκε σαν τροχιακή πλατφόρμα για τη διεξαγωγή πειραμάτων βιολογίας, φυσικής, αστρονομίας, μετεωρολογίας και φυσιολογίας. Εκεί έζησαν για κάποιο χρονικό διάστημα και εκτέλεσαν έρευνες συνολικά 104 αστροναύτες-επιστήμονες από 12 διαφορετικές χώρες.
Αν και μέχρι σήμερα έχουν ταξιδέψει στο διάστημα πάνω από 600 άτομα, μόνο 90 ήταν γυναίκες, ένα ποσοστό περίπου 15% .
Μέχρι τον Οκτώβριο του 2021, οι περισσότερες από τις 70 γυναίκες που είχαν πάει στο διάστημα ήταν Αμερικανίδες, με αποστολές στο Διαστημικό Λεωφορείοκαι στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Ενώ από τις άλλες χώρες, ΕΣΣΔ, Καναδάς, Ιαπωνία, Ρωσία, Κίνα, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Νότια Κορέα και Ιταλία, έχουν πετάξει μία ή δύο γυναίκες σε προγράμματα ανθρώπινων διαστημικών πτήσεων. Επιπλέον, μία γυναίκα διπλής ιρανικής – αμερικανικής υπηκοότητας συμμετείχε ως τουρίστας σε διαστημική πτήση.
Η Wally Funk, που γεννήθηκε στο Νέο Μεξικό το 1939
Αγαπούσε ανέκαθεν τα αεροπλάνα. Στη διάρκεια της καριέρας της ως πιλότου συγκέντρωσε 19.600 ώρες πτήσης και δίδαξε 3.000 μαθητευόμενους πιλότους. Παρά τις δυσκολίες η Φανκ έγινε η πρώτη γυναίκα επιθεωρητής της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας των ΗΠΑ και η πρώτη γυναίκα εμπειρογνώμονας της Εθνικής Επιτροπής Ασφάλειας Μεταφορών με ειδικότητα την πτητική ασφάλεια. Σημείωσε πολλές πρωτιές για το φύλο της, αλλά οι φιλοδοξίες της ήταν μεγαλύτερες ήθελε να γίνει αστροναύτης.
Το 1959 μια ομάδα δεκατριών γυναικών πιλότων των ΗΠΑ, συμμετείχε εθελοντικά στο πρόγραμμα Women in Space. Που ονομάστηκε από τον αμερικανικό Τύπο ” Mercury 13 “. Ήθελαν την ευκαιρία να γίνουν αστροναύτες και έκαναν όλη την σκληρή εκπαίδευση όπως οι άντρες. Πέρασαν τα τεστ ελέγχου υγείας, υπό την επίβλεψη του προσωπικού της NASA, αλλά ποτέ δεν ταξίδεψαν στο διάστημα.
Η ιδέα των γυναικών αστροναυτών αντιμετώπισε μεγάλη αντίσταση από την στρατιωτική διοίκηση και στη NASA. Ο Jerrie Cobb του “Mercury 13” έγινε σύμβουλος της NASA το 1961 και κατέθεσε ενώπιον του Κογκρέσου τον Ιούλιο του 1962 σχετικά με τα θετικά ιατρικά αποτελέσματα του “Mercury 13” και τις διακρίσεις φύλου. Εξάλλου το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από ιδιώτες όπως η πρωτοπόρος της αεροπορίας Jacqueline Cochran, και όχι από την κυβέρνηση έτσι λοιπόν διακόπηκε πρόωρα και το όνειρο της WallyFunkκαι των υπολοίπων γυναικών έμεινε ..όνειρο. Σε όλη της την ζωή λοιπόν θυμόταν την άδικη και αδικαιολόγητη απόρριψη:
«Μου είπαν πως είχα κάνει την καλύτερη και την ταχύτερη δουλειά, σε σύγκριση με οποιονδήποτε άνδρα», δήλωσε «Αλλά είσαι γυναίκα. Δεν μπορείς να το κάνεις αυτό» !
Τελικά, η Funk συνέχισε να εργάζεται ως πιλότος αλλά δεν εγκατέλειψε ποτέ το μεγάλο της όνειρο.
Και η ευκαιρία της ήλθε με έναν απροσδόκητο τρόπο.
Ο δισεκατομμυριούχος Τζεφ Μπέζος, ο ιδρυτής της Amazon.com Inc, εγκαινίασε την εταιρεία Blue Origin το 2000, με σκοπό την δημιουργία οχημάτων που θα πραγματοποιούν διαστημικές πτήσεις. Μέρος του στόχου της BlueOrigin είναι να πρωτοστατήσειστον ιδιωτικό διαστημικό τουρισμό όχι μόνο με πτήσεις στο διάστημα, αλλά και με διαμονή σε διαστημικό σταθμό που ετοιμάζεται ήδη. Θα ονομάζεται Orbital Reef, Τροχιακός Ύφαλος και αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργεία μέχρι το 2027.
Στις 20 Ιουλίου του 2021 λοιπόν, ο πύραυλος της Blue Origin, New Shepard ταξίδεψε μέχρι στη γραμμή Karman, που σηματοδοτεί, σύμφωνα με τη διεθνή σύμβαση του διαστήματος, την αρχή του διαστήματος, σε απόσταση 100 χιλιομέτρων πάνω από τη Γη. Η πτήση διήρκεσε περίπου δέκα λεπτά και οι αστροναύτες επέστρεψαν στη Γη με αλεξίπτωτα.
Ποιο ήταν το πλήρωμα του NewShepard;
Οι δύο πρώτοι ήταν ο Τζεφ Μπέζος και ο αδελφός του Μαρκ. Ο τρίτος ήτανο 18χρονος Όλιβερ Ντέμεν που πρόσφατα αποφοίτησε από το Λύκειο. Έγινε έτσι το νεότερο άτομο που ταξίδεψε στο διάστημα, σπάζοντας το ρεκόρ του κοσμοναύτη Γερμάν Τίτοφ. Ο οποίος ταξίδεψε σε τροχιά γύρω από τη Γη σε ηλικία 25 ετών το 1961. Η τέταρτη συμμετοχή -έκπληξη ήταν η Wally Funk ή οποία όμως είχε φτάσει αισίως τα 82 της χρόνια!!!
«Είχα πει ότι θα ήθελα να γίνω αστροναύτισσα. Όμως, κανείς δεν ήθελε να με πάρει. Δεν πίστευα ότι θα πήγαινα εκεί ψηλά μια ημέρα». Δήλωσε περιχαρής η βιονική γιαγιά που αποδέχτηκε χωρίς δεύτερη σκέψη την πρόταση του Μπέζος. «Δεν μπορώ να περιγράψω πόσο φανταστικά νιώθω που επιλέχθηκα για αυτό το ταξίδι. Θα λατρέψω κάθε δευτερόλεπτό του. Ποπό! Δεν βλέπω την ώρα».
«Κανείς δεν περίμενε τόσο πολύ», έγραψε ο Τζεφ Μπέζος σε ανάρτησή του. «Καλώς ήρθες στην ομάδα, Γουόλι».
Έτσι ένα μακροχρόνιο όνειρο πραγματοποιήθηκε, έστω και με μισό αιώνα καθυστέρηση. Η Funk έσπασε το ρεκόρ του γηραιότερου ανθρώπου που πέταξε στο διάστημα, ξεπερνώντας τον αστροναύτη της NASA John Glenn, ο οποίος ήταν 77 ετών στην τελευταία του αποστολή.
Το ρεκόρ της Funk κράτησε για μόλις 3 μήνες
Στις 13 Οκτωβρίου του 2021 σε μια επόμενη πτήση της Blue Origin, συμμετείχε ο Γουίλιαμ Σάτνερ. Ο 90χρονος ηθοποιός που ενσάρκωσε τον καπετάνιο Τζέιμς Τ. Κερκ του θρυλικού Enterpriseτης αξέχαστης σειράς «StarTrek» της τριετίας 1966-69.
56 χρόνια μετά τον εμβληματικό τηλεοπτικό του ρόλο ο <captenJames T. Kirk> επιστρέφοντας από την πτήση δήλωσε στο CNN: «Δεν είναι κάτι που μπορεί να καταλάβει κανείς μέχρι να βρεθεί εκεί πάνω και να δει το μαύρο σκοτάδι την ασχήμια», «Από τη δική μας οπτική γωνία, το διάστημα είναι γεμάτο μυστήριο αλλά εκείνη τη στιγμή, είναι μαυρίλα και θάνατος. Όταν κοιτάμε κάτω βλέπουμε ότι η Γη είναι ζωή και φροντίδα. Αυτό πρέπει να γνωρίζουν όλοι».
Μήπως είναι αναγκαίο να ταξιδέψουμε όλοι στο διάστημα για να εκτιμήσουμε τον πλανήτη που μας φιλοξενεί, να τον αγαπήσουμε και να τον προστατεύσουμε;
Φιλαρέτη Καλομενίδου, Εκπαιδευτικός.
