Τι είναι το «σύνδρομο του απατεώνα»; (The imposter syndrome)

Image by rawpixel.com on Freepik

Είναι η εμπιστοσύνη στην ακαταλληλότητα

Είναι εκείνη η λάθος αντίληψη ή η κρυφή υποψία που μπορεί να έχεις και δεν υποστηρίζεται από λογικά επιχειρήματα. Ότι είσαι ανάξιος, ανίκανος, κάλπικος καθώς και ψεύτης σε όλα όσα λες, αντιπροσωπεύεις ή πουλάς.

Ασχέτως επαγγέλματος, το «σύνδρομο του απατεώνα» είναι μια μορφή πίστης στην ανικανότητα των επιλογών σου γύρω από ένα θέμα, ένα προϊόν, μια υπηρεσία, μια τοποθέτηση ή μια δεξιότητα.

Είναι η εμπιστοσύνη στην ακαταλληλότητα. Τη δική σου ή όλων όσων διαχειρίζεσαι. Aν είσαι για παράδειγμα, πωλητής, το «σύνδρομο του απατεώνα» είναι εκείνη η φωνούλα που σου ψιθυρίζει:

«Μήπως όλα όσα πουλάς είναι απάτη; Μήπως η εταιρία σου πουλάει φύκια για μεταξωτές κορδέλες; Μήπως εσύ είσαι ένας από τους πολλούς αφελείς που σε χρησιμοποιούν για να ξεγελάς τον κόσμο;»

Αν είσαι δικτυωτής, το «σύνδρομο του απατεώνα, είναι η ίδια φωνούλα που μέσα σου ασταμάτητα να σε κάνει να αναμασάς ερωτήσεις ίδιες ή παρεμφερείς με τις παραπάνω.

Αν είσαι επιχειρηματίας, το «σύνδρομο του απατεώνα» είναι η φωνή που ταράζει τα εσώψυχα σου λέγοντας:

«Γιατί κοροϊδεύεις τον κόσμο με τις υποσχέσεις σου; Δεν νομίζεις ότι γίνεσαι υπερβολικός και άπληστος με όλα όσα ζητάς ή διαπραγματεύεσαι; Γιατί πιστεύεις ότι αξίζεις τόσα πολλά;»

Έχει τις ρίζες του στα παιδικά μας χρόνια

Tότε που μαθαίναμε και προγραμματιζόμαστε από γονείς και δασκάλους ότι δεν πρέπει να αντιμιλούμε στους άλλους. Ότι δεν πρέπει να τους φέρνουμε σε δύσκολη θέση. Ότι είμαστε μικροί και ότι αν θέλουμε να μας αγαπούν πρέπει να είμαστε «καλά» παιδιά. Και ένα σωρό άλλες συμβουλές που ήμασταν ανίκανοι να επεξεργαστούμε σωστά και ορθολογικά.

Και μ’ αυτόν τον τρόπο λοιπόν, με τις ερμηνείες που εμείς τα μικρά παιδιά, με τον αθώο και ακατέργαστο μας εγκέφαλο δίναμε τότε, έγιναν αρνητικές πεποιθήσεις. Πεποιθήσεις που χαράχτηκαν βαθιά μέσα μας. Πεποιθήσεις που εξακολουθούν να κυβερνούν τη ζωή μας, τις σκέψεις, τις πράξεις καθώς και τις αποφάσεις μας.

Τα αποτελέσματα του στη ζωή και στις πράξεις μας είναι καταστροφικά

Μας οδηγεί να «ξεπουλιόμαστε» φθηνά, να μη διεκδικούμε όλα όσα αξίζουν ο χρόνος, η προσπάθεια και οι γνώσεις μας. Μας κάνει να λειτουργούμε μειονεκτικά, ενοχικά και αναποτελεσματικά σε πολλές πτυχές της ζωής μας. Ειδικά, σ’ εκείνες που ενέχουν εμπορικές, πωλησιακές, ηγετικές και διαπραγματευτικές δεξιότητες.

Το «σύνδρομο του απατεώνα» δεν θεραπεύεται εύκολα. Απαιτείται λοιπόν προσπάθεια, αυτογνωσία, μελέτη, ψυχοθεραπεία κάποιες φορές. Γιατί μονάχα έτσι θα κατορθώσουμε να το αντιληφθούμε, να το εντοπίσουμε και να δουλέψουμε μαζί με κάποιον ειδικό στο να το αποβάλουμε.

Συνήθως, η γνωσιακή-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία φέρνει γρήγορα και καλά αποτελέσματα σε όλους εκείνους που είναι πρόθυμοι, έτοιμοι και ικανοί να το αντιμετωπίσουν και να το ξεφορτωθούν μια για πάντα από τη ζωή τους.

Πηγή: akis-angelakis.com

Image by rawpixel.com on Freepik