Μια μελέτη με ενδιαφέρον!
Μπορούν τα συναισθήματα να ενισχύσουν τη μνήμη σου και να σε κάνουν να θυμάσαι ακόμα και τις πιο μικρές λεπτομέρειες;
Σκέψου μια έντονη στιγμή από τη ζωή σου. Ίσως, μια μεγάλη φασαρία στο δρόμο, μια έντονη διαφωνία, ή εκείνη τη φορά που πήρες τα αποτελέσματα των εξετάσεων και η καρδιά σου χτυπούσε σαν τρελή. Θυμάσαι την κάθε λεπτομέρεια ή μήπως είναι όλα θολά; Τελικά, τα συναισθήματα βοηθούν τη μνήμη μας ή την κάνουν χειρότερη; Η επιστήμη λέει… ίσως όχι αυτό που φαντάζεσαι!
Για χρόνια, πολλοί πίστευαν ότι τα έντονα συναισθήματα – είτε μιλάμε για χαρά, λύπη, άγχος ή φόβο – μπλοκάρουν τη μνήμη μας για τις “περιφερειακές” λεπτομέρειες. Όταν, για παράδειγμα, δεις ένα τρακάρισμα στον δρόμο, πιθανότατα θα θυμάσαι το αμάξι που συγκρούστηκε και το σοκ που ένιωσες, αλλά θα έχεις ξεχάσει ποιο ήταν το χρώμα του κτιρίου δίπλα ή τι φορούσε ο απέναντι στο πεζοδρόμιο. Ακούγεται λογικό. Τα συναισθήματα μάλλον μας κάνουν να επικεντρωνόμαστε μόνο στο βασικό γεγονός, και όλα τα άλλα ξεχνιούνται.
Όμως, μια πρόσφατη έρευνα από το Beckman Institute ήρθε να αλλάξει τα δεδομένα. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα συναισθήματα δεν κάνουν κακό στη μνήμη μας – τουλάχιστον όχι με τον τρόπο που νομίζαμε. Αντί να θολώνουν τις λεπτομέρειες, μπορούν να σε βοηθήσουν να θυμάσαι ακόμα και τα πιο μικρά στοιχεία. Ναι, τελικά, τα συναισθήματά σου μπορούν να βελτιώσουν τη μνήμη σου.
Πώς το κατάλαβαν;
Οι επιστήμονες έκαναν μια σειρά από μελέτες, αναλύοντας τη συμπεριφορά και τον εγκέφαλο ατόμων που βρέθηκαν σε συναισθηματικά έντονες καταστάσεις. Χρησιμοποίησαν ακόμα και μαγνητικές τομογραφίες (MRI) για να δουν τι συμβαίνει στον εγκέφαλο όταν προσπαθείς να θυμηθείς κάτι έντονο. Και τι ανακάλυψαν; Ότι όταν τα συναισθήματα είναι έντονα, περιοχές του εγκεφάλου που επεξεργάζονται τα συναισθήματα συνεργάζονται με τις περιοχές που επεξεργάζονται τις αναμνήσεις, κάνοντάς σε πιο ικανό να θυμηθείς λεπτομέρειες.
Άρα, αν μια μέρα βρεθείς σε μια στιγμή μεγάλης συναισθηματικής έντασης – είτε είναι χαρά, είτε είναι άγχος – πιθανόν να θυμάσαι όχι μόνο τι συνέβη, αλλά και τα μικρά στοιχεία γύρω σου. Αυτό μπορεί να έχει ακόμα και πρακτικές εφαρμογές στην καθημερινή ζωή. Φαντάσου να μπορείς να χρησιμοποιείς τα συναισθήματά σου για να βελτιώσεις τη μνήμη σου σε σημαντικές στιγμές, όπως στις εξετάσεις ή σε μια παρουσίαση.
Επίσης, η έρευνα αυτή μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση διαταραχών όπως το PTSD (μετατραυματικό στρες), όπου οι άνθρωποι συχνά θυμούνται ένα τραύμα χωρίς να μπορούν να το συνδέσουν με το πλαίσιό του. Οι ειδικοί, όπως οι ερευνητές Florin και Sanda Dolcos από το Πανεπιστήμιο του Illinois, πιστεύουν ότι τα ευρήματά τους θα μπορούσαν να συμβάλουν σε καλύτερες στρατηγικές αντιμετώπισης τέτοιων διαταραχών. Με λίγα λόγια, τα συναισθήματά σου όχι μόνο δεν χαλάνε τη μνήμη σου, αλλά μπορούν να γίνουν και ο καλύτερος σύμμαχός σου.