Ένας μαγικός τόπος
Στην δυτική ακτή της Λακωνικής Μάνης, μέσα στο τραχύ πετρώδες τοπίο, βρίσκεται ένα θαύμα της φύσης που αν δεν το δει κανείς, δύσκολα πιστεύει την ύπαρξή του. Το σπήλαιο Βλυχάδα, είναι ένα έργο αχειροποίητης τέχνης που κόβει την ανάσα. Οφείλει το όνομά του στα γλυφά νερά της περιοχής, που η τοπική διάλεκτος τα λέει βλυχά. Αναφέρεται και με την ονομασία Γλυφάδα από παράφραση της λέξεως Βλυχάδα.
Εκατομμύρια χρόνια τώρα, το νερό που διαπερνά τα ασβεστολιθικά πετρώματα, απόθεσε υλικό για να κατασκευάσει κατάλευκους σταλακτίτες και σταλαγμίτες, εντυπωσιακές κουρτίνες, ευμεγέθεις κολόνες και αστραφτερούς σχηματισμούς στην οροφή.
Σχήματα που θυμίζουν αγάλματα, όπως Ο “Κάκτος”, ο “Μανδύας του Ποσειδώνα” οι “Στήλες του Ηρακλέους” , το “Δάσος των Φοινικόδεντρων, ο “Διάδρομος των Θαυμάτων” , ο “Πιστός Σκύλος”, το “Κιόσκι”, η “Καθεδράλη”, ο “Επισκοπικός Θρόνος”, ο “Πέτρινος Κρίνος” ,το “Πέλμα του Ποσειδώνα”,ο “Πολυέλαιος”, οι “Αρχαίες Ελληνικές Χλαμύδες” τα “Ροζ Διαμερίσματα” με τον “Βασιλικό Εξώστη”, την “Ωραία Πύλη” και την “Κρεμασμένη Αλεπού”, το “Παρεκκλήσι” , ο δράκος με το ανοικτό στόμα, ο Πύργος της Πίζας που γέρνει, τα “Κινέζικα Κιόσκια”, οι “Ανθόμορφοι Σταλαγμίτες, το “Μνημείο του Αγνώστου Ναύτη”.
Στενά περάσματα και ευρύχωρες σάλες όπως η σοκολατένια και η κόκκινη που πήραν το όνομά τους από το χρώμα της λάσπης, το “Αντρο του Δράκοντα” , η “Θάλασσα των Ναυαγίων” με το “Βουλιαγμένο Καράβι” που τα κατάρτια του προβάλουν έξω από το νερό, η “Λίμνη των Ωκεανίδων” με τον σταλαγμίτη “Μικρή Θημωνιά” στο κέντρο της, η αίθουσα της “Κρυστάλλινης Βροχής.
Τα “Βενετσιάνικα κανάλια” καταλήγουν στο μεγαλύτερο και επιβλητικότερο μέρος του σπηλαίου, το “Μεγάλο Ωκεανό” μήκους 160 μέτρων και πλάτους 30 μέτρων. Τον εκπληκτικό στολισμό των τοίχων και της οροφής, συμπληρώνουν οι βυθισμένοι σταλαγμίτες. Ένα απερίγραπτο θέαμα που προκαλεί δέος για τις δυνάμεις της φύσης και την ομορφιά που μας έχει κληροδοτήσει.
Το σπήλαιο ήταν γνωστό στους ντόπιους από το 1900
Το 1949 ο Γιάννης και η Άννα Πετροχείλου, κορυφαίοι σπηλαιολόγοι και ιδρυτές της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας, άρχισαν να το εξερευνούν συστηματικά. Έως το 1960 είχαν εξερευνηθεί και χαρτογραφηθεί 1600 μέτρα του σπηλαίου. Ενώ σήμερα το γνωστό μήκος του αγγίζει τα 15 χιλιόμετρα! Το 1970 έγινε η πρώτη υποβρύχια εξερεύνηση και συνεχίζεται έως σήμερα.Έχουν βρεθεί σταλακτίτες σε βάθος 71 μέτρων, πράγμα που σημαίνει πως σχηματίστηκαν όταν η επιφάνεια της θάλασσας βρισκόταν τουλάχιστον 100 μέτρα χαμηλότερα από τώρα.
Έξι χρόνια χρειάστηκαν για να γίνουν οι απαραίτητες εργασίες ώστε να δοθεί στο κοινό ένα μικρό μέρος του, το 1967. Δημιουργήθηκε καινούργια είσοδος, αφού η φυσική του είναι πολύ μικρή, δεν ξεπερνά σε διάμετρο το μισό μέτρο.
Το νερό των λιμνών είναι υφάλμυρο και έχει μεγάλη σκληρότητα. Η θερμοκρασία του είναι περίπου 14οC. Ενώ του αέρα είναι σχεδόν σταθερή χειμώνα -καλοκαίρι γύρω στους 17-18οC. Το μεγαλύτερο τμήμα του Σπηλαίου εξακολουθεί να βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια των υδάτων.
Μέσα στο σπήλαιο έχουν βρεθεί απολιθωμένα οστά λιονταριού, πάνθηρα, ύαινας, κουναβιού, ελαφιού και τα περισσότερα οστά ιπποπόταμων στην Ευρώπη. Αυτό βεβαιώνει πως σε άλλες περιόδους το κλίμα της χώρας μας ήταν πολύ διαφορετικό και ζούσαν εδώ ζώα που τώρα βρίσκονται μόνο σε θερμότερες χώρες.
Κοντά στη φυσική του είσοδο, έχουν βρεθεί κομμάτια κεραμικών από σκεύη ,άρα ήταν γνωστό στους πρωτόγονους μάλλον ως καταφύγιο. Η τουριστική διαδρομή εκτείνεται σε μήκος 1500 μέτρων, από τα οποία τα πρώτα 1200 είναι λιμναία. Η περιήγησή τους πραγματοποιείται με βάρκα με διάρκεια 25 λεπτά περίπου.
Το χερσαίο τμήμα είναι εξ ‘ίσου εντυπωσιακό
Και στις δύο διαδρομές πρέπει κανείς να επιδείξει σύνεση και αυτοκυριαρχία. Το νερό που συνεχώς σταλάζει από την οροφή, κάνει το έδαφος γλιστερό. Φορέστε κατά προτίμηση αθλητικό παπούτσι. Όσο και αν επιθυμείτε να “χαϊδέψετε” έναν σταλακτίτη, μην το κάνετε. Δεν είναι μόνο ότι απαγορεύεται. Τα χέρια μας έχουν μικροοργανισμούς άγνωστους στο σπηλαίο περιβάλλον. Αν τους “αφήσουμε” εκεί ενδέχεται πολλαπλασιαζόμενοι να δημιουργήσουν προβλήματα στους σχηματισμούς. Επίσης μην φωτογραφίζετε με φλας .Η συσσωρευμένη θερμότητα που εκλύεται, αλλάζει το μικροκλίμα του σπηλαίου, με άσχημες συνέπειες.
Δεν έχουμε δικαίωμα να καταστρέψουμε κάτι που η φύση ξόδεψε χιλιάδες χρόνια για να δημιουργήσει. Αν θέλουμε να ζήσουμε εμείς και τα παιδιά μας την μαγεία ξανά και ξανάφεύγοντας θα πάρουμε μαζί μας μόνο τις υπέροχες εικόνες και την επίγνωση των θησαυρών που απλόχερα μας χάρισε η μητέρα Γη και που εμείς με την σειρά μας οφείλουμε να προστατέψουμε.
Φιλαρέτη Καλομενίδου, Εκπαιδευτικός