Η σιδηροπενική αναιμία είναι μία κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός δεν έχει αρκετό σίδηρο
Ο σίδηρος στον ανθρώπινο οργανισμό είναι ένα μέταλλο, μέρος της αιμοσφαιρίνης, μίας πρωτεϊνης του αίματος. Η πρωτεϊνη αυτή είναι στοιχείο των ερυθροκυττάρων του αίματος, τα οποία δίνουν ενέργεια και αντοχή καθώς μεταφέρουν το απαραίτητο οξυγόνο στους ιστούς. Η σιδηροπενική αναιμία είναι μία κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός δεν έχει αρκετό σίδηρο οπότε και δεν δεσμεύεται και κατά συνέπεια ούτε μεταφέρεται αρκετό οξυγόνο στους ιστούς.
Οι καύσεις στο σώμα διενεργούνται κυρίως με το οξυγόνο. Όταν μειώνεται αυτό, μειώνεται και ο ρυθμός μεταβολισμού, οπότε μπορεί και να αυξάνει και το ποσοστό λίπους μας χωρίς να καταλαβαίνουμε γιατί. Άλλα συμπτώματα είναι το χλωμό δέρμα, χαμηλά επίπεδα ενέργειας, συνεχές αίσθημα κόπωσης, πόνοι στις αρθρώσεις γιατί επηρεάζεται ο συνδετικός ιστός, πονοκέφαλοι, ειδικά μετά από άσκηση. Γενικά ταλαιπωρείται το σώμα και ειδικά η καρδιά επειδή το αίμα καθώς είναι αραιό δεν τρέφει αρκετά τους ιστούς και για να φτάσει η ποσότητα του οξυγόνου που χρειάζεται εμφανίζεται ταχυκαρδία, η καρδιά δουλεύει πιο γρήγορα.
Οι λόγοι εμφάνισης της σιδηροπενικής αναιμίας συνοψίζονται σε 4 βασικούς:
- Ανεπαρκής πρόσληψη από την τροφή. Δίαιτα φτωχή σε ζωϊκές πρωτεΐνες, η τυπική πηγή αιμοσφαιρίνης είναι το κόκκινο κρέας.
- Μειωμένη απορρόφηση. Συμβαίνει είτε από διαταραχές στο γαστρεντερικό σύστημα ή από την ταυτόχρονη κατανάλωση τροφών που μπορεί να εμποδίζουν την απορρόφηση του σιδήρου, όπως είναι ο καφές, το τσάϊ, τα γαλακτοκομικά. Αντίθετα, η βιταμίνη C και τα όξινα βοηθούν την απορρόφηση του.
- Υπερβολική απώλεια. Εκτός της γυναικείας περιόδου, η υπερπροπόνηση προκαλεί μεγάλες απώλειες σιδήρου, κυρίως λόγω μηχανικών αιτιών. Προσκρούονται και συνθλίβονται τα ερυθρά κύτταρα στα τοιχώματα των αγγείων και διαλύονται. Αυτό συμβαίνει κατεξοχήν στα πέλματα των δρομέων, ειδικά των μεγάλων αποστάσεων. Σε μικρό ποσοστό ευθύνεται και ο ιδρώτας- αποθηκεύεται σίδηρος και στα κύτταρα της επιδερμίδας τα οποία αποβάλλονται με τον ιδρώτα.
Συμπτώματα
Αν εμφανίζουμε τα συμπτώματα της σιδηροπενικής αναιμίας πρέπει να απευθυνθούμε άμεσα στον γιατρό μας για αιματολογικό έλεγχο ειδάλλως καταδικάζουμε την καρδιά μας σε υπερπροσπάθεια και υπερκόπωση –τουλάχιστον! Δεν συνεχίζουμε να ασκούμαστε και να ωθούμε τον εαυτό μας στα άκρα. Άλλωστε, ο ίδιος ο οργανισμός δεν συνεχίζει. Διαπιστώνουμε ότι λαχανιάζουμε και δεν έχουμε την απόδοση που είχαμε. Πρώτος στόχος είναι να γεμίσουμε πάλι τις αποθήκες σιδήρου του οργανισμού μας. Αυτό μπορεί να χρειαστεί 1 με 2 μήνες το λιγότερο και βέβαια με την ανάλογη διατροφή, το απαραίτητο διατροφικό συμπλήρωμα σιδήρου και σωματική ξεκούραση. Όταν η τιμή του αιματοκρίτη ανέβει πάλι, θα είναι μία ένδειξη να ξεκινήσουμε σταδιακά πάλι να ασκούμαστε. Πώς όμως; Με προπόνηση δύναμης περισσότερο αρχικά και μετά αερόβια.
Καλό είναι να αποφύγουμε αρχικά την καρδιαγγειακή άσκηση γιατί με την έλλειψη σιδήρου η καρδιά ταλαιπωρήθηκε. Η αερόβια άσκηση βασίζεται κατεξοχήν στο σύστημα μεταφοράς οξυγόνου το οποίο βασίζεται στο σίδηρο. Η αποκατάστασή του γίνεται σταδιακά, το ίδιο και η χρήση του. Στην αρχή χρειαζόμαστε διαλειμματική άσκηση με αντιστάσεις που να μπορούμε να αντέξουμε πολλές επαναλήψεις με μικρό διάλειμμα. Θέλουμε να στερήσουμε οξυγόνο σε μεγάλες μυϊκές ομάδες, γιατί η έλλειψη οξυγόνου λειτουργεί ως ερέθισμα για την παραγωγή νέων ερυθροκυττάρων. Κατά το διάλειμμα, η διαδικασία αυτή θα δεσμεύσει τα μόρια του σιδήρου που έχουμε προσλάβει από τη διατροφή. Έτσι θα αξιοποιηθεί. Σταδιακά θα βρούμε και τη δύναμή μας και την αντοχή μας και το καρδιαγγειακό σύστημα θα είναι έτοιμο πάλι να αντέξει μεγαλύτερη επιβάρυνση.
