Το πρόσωπό της έχει στιγματίσει τον κόσμο
Η Γουόρις Ντίρι γεννήθηκε το 1965. Είναι μοντέλο, συγγραφέας, ηθοποιός και ακτιβίστρια. Για έξι χρόνια υπήρξε Ειδική Πρέσβειρα των Ηνωμένων Εθνών. Το πρόσωπό της έχει στιγματίσει τον κόσμο καθώς έχει γίνει σύμβολο του γυναικείου αγώνα κατά της κακομεταχείρισης που υπόκειται ανά τα χρόνια. Κατάφερε να υψώσει το ανάστημά της και χωρίς φόβο, παρουσίασε στον κόσμο τη φρικαλέα διαδικασία της κλειτοριδεκτομής.
Η Ντίρι γεννήθηκε σε σομαλική νομαδική οικογένεια. Στα πέντε της χρόνια, ακρωτηρίασαν τα γεννητικά της όργανα, με κλειτοριδεκτομή, ένα έθιμο που επιτρέπει μόνο σε γυναίκες που το έχουν κάνει να παντρεύονται. Συγκεκριμένα, της έραψαν τα γεννητικά της όργανα, αφήνοντας μια τρύπα σε μέγεθος.. καρφίτσας για τις καθημερινές ανάγκες της. Τα ράμματα, σύμφωνα με το ίδιο έθιμο, θα άνοιγαν μόνο όταν το κοριτσάκι θα γινόταν μία από τις αρκετές συζύγους κάποιου πλούσιου ηλικιωμένου. Στα 13 της χρόνια λοιπόν, ο πατέρας της θέλησε να την ανταλλάξει για πέντε καμήλες και να την παντρέψει με έναν 78χρονο βοσκό.
Για να γλιτώσει από αυτόν τον εξαναγκαστικό γάμο, κατάφερε να και να φτάσει στο Μογκαντίσου. Συγκεκριμένα κολούθησε κάποιους συγγενείς της στην Αγγλία όπου δούλεψε εκεί ως υπηρέτρια, μέχρι που εκείνοι γύρισαν πίσω στη Σομαλία. Ένας φωτογράφος, ο Τέρενς Ντόνοβαν, την πρόσεξε και τη φωτογράφισε. Έτσι ξεκίνησε η καριέρα της ως μοντέλο. Πρωταγωνίστησε σε διαφημιστικές εκστρατείες του οίκου Chanel και φωτογραφήθηκε για εξώφυλλα στο Vogue.
Σε συνέντευξη της στο περιοδικό είχε δηλώσει για την κλειτοριδεκτομή:
«Πήγαμε σε μια απομακρυσμένη περιοχή, ανάμεσα σε θάμνους. Η μητέρα μου κάθισε σε ένα βράχο και μου έδωσε να δαγκώσω μια ρίζα δέντρου. Η τσιγγάνα έχωσε τα δάχτυλά της σ’ ένα ταγάρι που φορούσε κι έβγαλε μια σπασμένη λεπίδα ξυραφιού. Έφτυσε πάνω της και την σκούπισε στη ποδιά της. Αφού την καθάρισε, μου έδεσε τα μάτια με ένα μαντήλι για να μη βλέπω.
Η οικογένειά μου το έκανε να ακούγεται καλό. (Παρόλο που η μία αδερφή της πέθανε τη στιγμή της κλειτοριδεκτομής της και η άλλη της αδερφή από εμπλοκές στη γέννα, η Γουόρις, ακόμα και σήμερα, δεν κατηγορεί τη μητέρα της)
Στην πραγματικότητα όμως είναι χειραγώγηση, έτσι ώστε το παιδί να μην φοβάται». Περιέγραψε με κάθε λεπτομέρεια το βαθύ σοκ που αισθάνθηκε μετά και πώς η οικογένειά της επέμενε ότι “έτσι γίνεται γυναίκα”. “Τώρα είσαι κάποια”». Για την ιατρικά περιττή πρακτική, που είναι βασισμένη στην ανισότητα των φύλων, συχνά χρησιμοποιείται ο παραπλανητικός όρος «γυναικεία περιτομή».
Αργότερα αποφάσισε να εγκαταλείψει το μόντελινγκ και οδήγησε την καριέρα της σε νέα κατεύθυνση, ιδρύοντας τη μη κερδοσκοπική οργάνωση «Foundation Desert Flower». Η οργάνωση υλοποιεί δράσεις για τον τερματισμό του FGM σε όλο τον κόσμο ενώ εργάζεται για την επίτευξη του στόχου της μέσω προσπαθειών υποστήριξης, πρόληψης και παροχής ψυχολογικής και ιατρικής βοήθειας στα θύματα της κλειτοριδεκτομής.
Η ίδια δήλωσε:
«Θυμάμαι την πρώτη φορά που είπα: «Εντάξει, αντίο μόντελινγκ, θα κάνω αυτό. Ο στόχος μου ήταν να σοκάρω τον κόσμο. Κάνοντας αυτό σκέφτηκα ότι ο κόσμος θα πήγαινε για να το πολεμήσει και να το σταματήσει. Αλλά όλοι κοίταξαν και είπαν “Τι λέει;”
Οι άνθρωποι λοιπόν πιστεύουν ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα των γυναικών, κάπου εκεί στην Αφρική και ακριβώς γι’ αυτό είναι ακόμα εδώ. Εάν συνέβαινε σε έναν άντρα, δεν θα καθόμασταν εδώ να συζητάμε. Είναι ένα ακόμη πρόβλημα που αφορά γυναίκες. Κτίζω τρία σχολεία, ξεκινώντας από τη Σιέρα Λεόνε επειδή έχει παρόμοια ποσοστά [FGM] όπως η χώρα μου η Σομαλία».
Η Γουόρις, μοιράστηκε την ιστορία της γράφοντας το βιβλίο της «Λουλούδι της ερήμου» το οποίο γνώρισε τεράστια επιτυχία. Μεταφράστηκε σε 50 διαφορετικές γλώσσες και ως σήμερα έχει πουλήσει περισσότερα από 11 εκατομμύρια αντίτυπα σε όλον τον κόσμο. Ενώ ακολούθησαν τα βιβλία «Αυγή στην έρημο», «Τα παιδιά της ερήμου» και «Γράμμα στη μητέρα μου». Το 2008 η ιστορία της μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο με πρωταγωνίστρια το μοντέλο Liya Kebede.
Το βιβλίο της «Το λουλούδι της Ερήμου»
Η Γουόρις Ντίρι, γόνος μιας παραδοσιακής σομαλικής οικογένειας νομάδων, που πίστευαν στα αρχαϊκά έθιμα όπως ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων και ο γάμος ανάμεσα σε κοριτσάκια προεφηβικής ηλικίας και σε ηλικιωμένους άντρες, το έσκασε από την καταπιεστική ζωή της στην αφρικανική έρημο, όταν ήταν μόλις δεκατριών χρόνων, αγράμματη και πάμπτωχη, χωρίς τίποτα δικό της εκτός από ένα κουρελιασμένο σάλι. Σήμερα ζει στη Νέα Υόρκη, συνεχίζοντας μια καταπληκτική διπλή καριέρα: του τοπ – μόντελ, με πρόσωπο γνωστό σε όλο τον κόσμο, και της Ειδικής Πρέσβειρας των Ηνωμένων Εθνών, που ταξιδεύει σε κάθε γωνία της γης υποστηρίζοντας εύγλωττα τα ανθρώπινα δικαιώματα – και τώρα, σε τούτο το υποδειγματικό και σημαντικό βιβλίο προσφέρει μια ακαταμάχητη σε πρώτο πρόσωπο αφήγηση της δραματικής και διδακτικής οδύσσειας.
