Ναι! Λέει η πρωτοπόρος στην επιστήμη του μέλλοντος, την γεροντολογία και τη γηριατρική
Η Άνα γεννήθηκε την Πρωτοχρονιά του 1897 στην Βραΐλα, ένα παραδουνάβιο λιμάνι της νοτιοανατολικής Ρουμανίας. Ήταν η μικρότερη από τα 4 παιδιά της οικογένειας του Margarit και της Sofia Aslan. Ο Margarit ήταν ένας εύπορος έμπορος σιτηρών, που παράλληλα ανήκε στην πνευματική ελίτ της πόλης. Το σπίτι τους ήταν στέκι καλλιτεχνών, συγγραφέων, ποιητών, μουσικών και φιλοσόφων. Η μητέρα της Σοφία, ήταν 25 χρόνια νεότερη από τον σύζυγό της, εντυπωσιακά όμορφη και κομψή. Είχε τα ίδια πνευματικά ενδιαφέροντα με τον σύζυγό της όσον αφορά την μουσική και την λογοτεχνία.
Ήταν πολύ μορφωμένη για την εποχή της
Μιλούσε άπταιστα γερμανικά, γαλλικά, ρωσικά και πολωνικά. Έπαιζε σκάκι και συμμετείχε ως ίση στις συζητήσεις των ανδρών. Μάλιστα έκανε ποδήλατο, κάτι πολύ προχωρημένο για τις γυναίκες της καλής κοινωνίας. Σχεδίαζε και έφτιαχνε όλα τα ρούχα της και των παιδιών της. Αυτό ήταν ένα ταλέντο που της κληρονόμησε η Άνα και το κράτησε σε όλη της τη ζωή, ως χόμπι. Από την μητέρα της κληρονόμησε επίσης το μαχητικό της πνεύμα, το θάρρος της και τη μεγάλη της ικανότητα να επιμένει έως ότου πετύχει τον σκοπό της, κάτι που αργότερα θα τη βοηθούσε να μην αποθαρρύνεται από τις αναποδιές. Ο Margarit Aslan ήταν 59 ετών όταν γεννήθηκε η Ana. Την αγαπούσε υπερβολικά, την κακομάθαινε και ήταν περήφανος για αυτήν.
Ήταν η ζωντανή απόδειξη της νεανικότητας
Εξάλλου ήταν η ζωντανή απόδειξη της νεανικότητας και της αρρενωπότητάς του, παρά την ηλικία του. Υπήρχε μια εξαιρετικά έντονη σχέση μεταξύ τους. Για την Άνα ήταν το είδωλό της και προσπαθούσε από την μία να του μοιάσει σε όλα, από την άλλη να του δείχνει σε κάθε ευκαιρία πόσο έξυπνη και σοβαρή είναι. Δεν ενδιαφερόταν για κούκλες και παιχνίδια. 4 ετών ήξερε ήδη να διαβάζει, να γράφει και να παίζει πιάνο. Προτιμούσε το σχολείο και το διάβασμα ,αλλά περισσότερο από κάθε τί, της άρεσε να είναι παρούσα στις συζητήσεις των μεγάλων και να “απορροφά” πληροφορίες και γνώσεις. Πριν να γίνει 10 ετών ήταν σε θέση να συμμετέχει στις συζητήσεις για την τέχνη και την πολιτική, συνήθως στα γαλλικά. Με την ενθάρρυνση του πατέρα της και τις δικές της φιλοδοξίες, έγινε ένα πανθομολογούμενο “παιδί θαύμα”.
Ο Margarit προσβλήθηκε από φυματίωση
Η ευτυχισμένη και προστατευμένη ζωή της Άνας τελείωσε από την μία μέρα στην άλλη. Ο Margarit προσβλήθηκε από φυματίωση, ανίατη ασθένεια εκείνη την εποχή. Η Άνα παρακολουθούσε τον λατρεμένο της πατέρα να αργοσβήνει χωρίς ελπίδα σωτηρίας .Ήθελε με όλο της το είναι να ήταν σε θέση να τον βοηθήσει. Έτσι αποφάσισε πως μια ημέρα θα γίνει γιατρός. Ο πατέρας της πέθανε στα 72 του χρόνια. Η Άνα ήταν 13 ετών. Δεν ξεπέρασε ποτέ αυτή την ωδίνη .
Η οικογένειά μετακόμισε στην πρωτεύουσα. Όταν αποφοίτησε από το Κεντρικό Σχολείο του Βουκουρεστίου το 1915, ανακοίνωσε πως θα γραφτεί στη Ιατρική σχολή. Η μητέρα της αντέδρασε. Δεν υπήρχαν πια τα χρήματα για κάτι τόσο πολυέξοδο και χρονοβόρο. Μια παρατεταμένη απεργία πείνας της Άνα, θορύβησε την Σοφία και αναγκάστηκε να δεχτεί την απόφαση της κόρης της. Κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών της, φρόντιζε στρατιώτες ως νοσοκόμα κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο .
Στο πανεπιστήμιο είχε την τύχη να έχει εξαιρετικούς καθηγητές
Τον χειρουργό TomaIonescu, τον νευρολόγο GheorgeMarinescu και τον Ελληνικής καταγωγής Δανιήλ Δανιηλόπουλο. Για 2 χρόνια, εργάστηκε στο διδακτορικό της με τίτλο «Cercertari privind inervatia vazomatoare la om», σε μετάφραση:
«Η συμβολή στην έρευνα του Νευρικού Συστήματος».Το1924 πήρε το Δίπλωμα Ιατρικής στην καρδιαγγειακή φυσιολογία και στη διαδικασία της γήρανσης. Έλαβε τον τίτλο «Διδάκτωρ Ιατρικής magna cum laude» Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Άνα φρόντιζε και πάλι τραυματίες στρατιώτες και συνέχισε την έρευνά της ταυτόχρονα.
Άνοιξεδικό της ιατρείο στο πατρικό της σπίτι αλλά δεν είχε πολλούς ασθενείς. Ακόμη και οι γυναίκες ήταν πολύ επιφυλακτικές να εμπιστευτούν μία γυναίκα γιατρό ,πολύ δε περισσότερο οι άνδρες . Αυτό την στεναχώρησε αλλά δεν την αποκάρδιωσε .Έλεγε: “Το να σπουδάζεις ιατρική χωρίς βιβλία είναι σαν να ταξιδεύεις στον ωκεανό χωρίς χάρτη. Αλλά το να σπουδάζεις ιατρική χωρίς ασθενείς είναι σαν να μην ταξιδεύεις καθόλου“.
Έτσι επέστρεψε στην νοσοκομειακή ιατρική
Έτσι επέστρεψε στην νοσοκομειακή ιατρική και υπηρέτησε από διάφορες διευθυντικές θέσεις. Θεωρούσε τους ηλικιωμένους ασθενείς ως «γονείς» της. Τους αντιμετώπιζε ως φίλους αλλά μάθαινε συγχρόνως από αυτούς, μελετώντας την φυσιολογία τους, τις αλλοιώσεις στους ιστούς και τα όργανα, τις εκδηλώσεις κάθε προβλήματος τους. Ήταν πολύ αγαπητή από τους ασθενείς της. Την Πρωτοχρονιά λοιπόν του 1938, στα 51α γενέθλιά, έλαβε μια κάρτα που έγραφε: «Με αισθήματα βαθιάς ευγνωμοσύνης προς την Δρ. Άσλαν που αντιμετωπίζει αυτά τα παιχνίδια που έχουν σπάσει από τις απαιτήσεις της ζωής, τόσο με πάθος όσο και με αφοσίωση». Η κάρτα είχε υπογραφεί από ένα ζευγάρι ηλικιωμένων ασθενών.
Το 1952, δημιούργησε τη βιταμίνη H3
Η Ασλαν είχε αφιερώσει την επιστήμη και την ζωή της σε “αυτά τα σπασμένα παιχνίδια”, πειραματιζόμενη διαρκώς για να μπορέσει να κατανοήσει και να “θεραπεύσει” τις συνέπειες της γήρανσης. Ενώ πειραματιζόταν για τις επιδράσεις που είχε η προκαϊνη στην αρθρίτιδα, η Ασλάν ανακάλυψε άλλα ευεργετικά αποτελέσματα αυτού του φαρμάκου. Το 1952, δημιούργησε τη βιταμίνη H3, βασισμένη στην προκαΐνη.
Ως τότε η προκαΐνη είχε χρησιμοποιηθεί μόνο ως τοπικό αναισθητικό. Η Ana Aslan μελέτησε τον τρόπο με τον οποίο η προκαίνη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση της γήρανσης και βρήκε τον τρόπο να αξιοποιήσει στο έπακρο τις ιδιότητές της. Μετά από 3 χρόνια μελετών, δημιούργησε το φάρμακο Gerovital (H3) που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1957,στο Διεθνές Συνέδριο Γεροντολογίας στη Βερόνα της Ιταλίας.
Οι συνάδελφοι την αντιμετώπισαν με περίσκεψη, σε μερικές περιπτώσεις με ειρωνεία, σαν να είχε δηλώσει πως βρήκε την “πηγή της αιώνιας νεότητας” ή το “αθάνατο νερό” ή την “κολυμπήθρα του Σιλωάμ”. Για να αποδείξει τους ισχυρισμούς της η Ασλάν ξεκίνησε μια διετή μελέτη με 15000 άτομα, διαχωρισμένα σε δύο ομάδες. H μία έπαιρνε το Gerovital, η άλλη ένα Placebo, δηλαδή ένα εικονικό φάρμακο. Το 40% των ατόμων που έλαβαν το Gerovital είχαν λιγότερες ημέρες άδειας ασθενεία. Ενώ το ποσοστό θνησιμότητας από την επιδημία της γρίπης ήταν 13% σε ασθενείς με placebo, ενώ ήταν μόνο 2,7% σε ασθενείς που έλαβαν το κανονικό φάρμακο.
Από το 1952 είχε ιδρύσει το Γηριατρικό Ινστιτούτο FLORA
Ήδη από το 1952 είχε ιδρύσει το Γηριατρικό Ινστιτούτο FLORA στο Βουκουρέστι. Το FLORA είναι το πρώτο στο είδος του παγκοσμίως, το οποίο αναγνωρίστηκε επίσημα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Επρόκειτο για ένα τεράστιο κτίριο 310 δωματίων, μέσα σε ένα δάσος από πανύψηλα δέντρα στην άκρη της πόλης. Ένα ενδεικτικό καθημερινό πρόγραμμα του φιλοξενούμενου στο FLORA περιλάμβανε μεταξύ άλλων, πριν ή μετά το πρωινό γυμναστική, φυσικοθεραπεία, λουτρά σε νερό 35ο το οποίο περιείχε θεραπευτικά βότανα από τα Καρπάθια όρη, ηλεκτροθεραπείες κτλ ). Γύρω στις 11 γίνονταν η ένεση Gerovital, και οι απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις. Κάθε απόγευμα λοιπόν πήγαιναν βόλτα στο κέντρο της πόλης ή σε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Πολλαπλές δραστηριότητες κρατούσαν γερό το πνεύμα, όπως και το σώμα.
Η ίδια έλεγε: «Το να είναι κανείς για πάντα νέος δε σημαίνει να είναι 20 χρονών. Σημαίνει να είναι αισιόδοξος. Να νιώθει καλά, να έχει έναν στόχο για τον οποίο αξίζει να αγωνίζεται και να τον επιτυγχάνει».
Η συγκεκριμένη θεραπεία χαρακτηρίστηκε το «ελιξίριο της ζωής»
Την δεκαετία του ’60 η πρόταση της Dr. Aslan αποκτά επιστημονική πιστοποίηση ως μια θεραπεία μεγάλης αξίας ενάντια στα σημάδια της γήρανσης. Η φήμη της ξεπέρασε όχι μόνο τα σύνορα της Ρουμανίας και της Ευρώπης. Αλλά εξαπλώθηκε γρήγορα στην Αμερική, όπου την θεωρούσαν κάτι σαν μικρό “Θεό”. Εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου άρχισαν να συρρέουν στο Βουκουρέστι για να γνωρίσουν την Dr. Ana Aslan και να επωφεληθούν από τα θεαματικά αποτελέσματα της θεραπείας με Gerovital H3. Μεταξύ αυτών πολλές διασημότητες, όπως ο Τζον Κέννεντυ, ο Τσάρλι Τσάπλιν, ο Σαλβαντόρ Νταλί και “ων ουκ έστιν αριθμός” σταρς του παγκόσμιου κινηματογράφου. Η συγκεκριμένη θεραπεία μάλιστα, χαρακτηρίστηκε το «ελιξίριο της ζωής» για πολλούς ανθρώπους προχωρημένης ηλικίας.
Δημιούργησαν μια σειρά καλλυντικών
Το 1976, σε συνεργασία με την φαρμακοποιό Elena Polovrăgeanu, εφηύραν ένα άλλο φάρμακο με το όνομα Aslavital. Είχε στόχο την καθυστέρηση της διαδικασίας γήρανσης του δέρματος. Δημιούργησαν λοιπόν μια σειρά καλλυντικών προϊόντων. Τα ενεργά συστατικά των οποίων προέρχονται κυρίως από τη φύση. Φρούτα πλούσια σε βιταμίνες, αυτόχθονα ιαματικά φυτά, άργιλος από τα βουνά.
Τα προϊόντα Gerovital H3 έγιναν πολύ γρήγορα γνωστά και αγαπητά σε πολλές χώρες.
Το 1989 ο Γερμανός γεροντολόγος και φιλόσοφος Μπάλτες είχε πει μια μεγάλη αλήθεια: «όλοι θέλουν να γεράσουν αλλά κανείς δε θέλει να είναι γέρος».
Η φιλοσοφία της γεροντολογίας για το πως μπορεί κανείς να παραμένει νέος και να επιβραδύνει τη διαδικασία της γήρανσης συνοψίζεται στις εξής συμβουλές: ισορροπημένη διατροφή (το μυστικό της μακροζωίας) περπάτημα, φυσική άσκηση, αποφυγή άγχους, χρήση των κατάλληλων προϊόντων αισθητικής για κάθε τύπο δέρματος, ανεύρεση δημιουργικών δραστηριοτήτων και αποφυγή της απομόνωσης, θεραπεία με μουσική και χρώματα για την αποφυγή της κατάθλιψης, αποφυγή των χρόνιων παθήσεων με συχνό έλεγχο της υγείας.
Ο πληθυσμός των Δυτικών χωρών μεγαλώνει, αφού κανείς πλέον δεν κάνει πολλά παιδιά ή και καθόλου παιδιά ,για λόγους που δεν είναι του παρόντος. Στην Ελλάδα υπολογίζεται πως μέχρι το 2030 το 50% του πληθυσμού θα είναι άνω των 50ετών και το 30% άνω των 65.
Γιατί πάει “χαμένο” ένα τέτοιο δυναμικό γνώσεων, πείρας, δυνατοτήτων; Γιατί θεωρούμε τους ηλικιωμένους εκτός δράσης, στην καλύτερη περίπτωση να κρατούν τα παιδιά ή να τα πηγαινοφέρνουν στο σχολείο; Γιατί θεωρούνται “βάρος” για την κοινωνία που τους πληρώνει μια άθλια σύνταξη (στην πραγματικότητα τις δικές τους εισφορές 35-40 χρόνων), χωρίς να δουλεύουν;
Τί ανόητη σπατάλη τόσο πλούσιου δυναμικού!
Προς αποφυγή παρεξηγήσεων. Δεν ισχυρίζομαι πως πρέπει να δουλεύουμε μέχρι τα 67 ,77 ή 87 έστω και αν η πρόοδος των επιστημών μας επιτρέπει να ζήσουμε 117 χρόνια. Πιστεύω όμως ακράδαντα πως οι ηλικιωμένοι είναι πολύτιμοι σε πολλούς τομείς και δεν είναι ούτε σωστό, ούτε δίκαιο, ούτε συμφέρον να απομακρύνονται από την κοινωνία και να κλείνονται στην μοναξιά του σπιτιού τους.
Πολλές έρευνες, δείχνουν πως οι «ηλικιωμένοι» σήμερα είναι πιο ενεργοί και υγιείς από ποτέ, έτοιμοι να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο.
Δυστυχώς όμως, ζούμε σε κοινωνίες όπου “θεοποιείται” η νιότη και “δαιμονοποιείται” το γήρας . Με άλλοθι την οικονομική κρίση έχουμε μεγάλη έλλειψη δομών, υποδομών και προγραμμάτων, που να υποστηρίζουν τη ενεργό διαβίωση σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Ευτυχώς, η Γηριατρική, που πρώτη μας “σύστησε” η Άνα Ασλάν, δίνει ελπίδες στους πιο μεγάλους συμπολίτες μας για μια υγιή και δημιουργική ζωή για πολλά χρόνια ακόμη.
Φιλαρέτη Καλομενίδου, Εκπαιδευτικός
Πηγές φωτο: FuntatiaAslan/TrueRomania/FormulaAS
